Cas A esrarı Şiiri - Akın Akça

açıklamalar:
Planck Duvarı: Düşünsel, zamanda ve mekanda geriye gidersek; ilk bir varılabilecek nokta, evrenin ve zamanın başladığı.
-
Sefeid Değişenleri: Mutlak parlaklığı, periyodu ve rengi arasında iyi tanımlanmış bir ilişki bulunan parlak değişen yıldızlar.
Cepheus ('Kral') takım yıldızındaki Cephei yıldızı anısına bu adı almışlardır. Oldukça yakın gökadalar için uzaklık gösterge-
leri olarak kullanılabilirler.
Süpernovalar: Muazzam yıldız patlamaları. Bu patlamalarda, bir yıldızın iç özeği dışında tümü yıldızlararası uzaya fırlatılır.
Bir süpernova, Güneş'in bir milyar yılda yayınladığı kadar enerjiyi birkaç günde üretir.Bizim gökadamızda gözlenen son süper-
nova 1604'te Ophiuchus takım yıldızında Kepler (ayrc. Koreli ve Çinli saray astronomları) tarafından görüldü; fakat Cas A radyo
kaynağının, çok daha yakın zamandaki bir süpernovaya ait olduğuna inanılıyor
Parsek: Astronomide uzaklık birimi. Paralaks'ı (Iraklık açısı, Dünya'nın Güneş etrafındaki hareketi nedeniyle gökteki yıllık
kayma) bir yay saniyesi olan bir cismin uzaklığı olarak tanımlanır. pc şeklinde kısaltılır.3,0856 çarpı 10 üzeri 13km
,ya da 3,2615 ışık yılına eşittir. Astronomi literatüründe gelende ışık yılına yeğlenir. Kozmolojide geleneksel birim bir
milyon parsek ya da megaparsek'tir. (Kısaltılmışı:Mpc) .Genelde Hubble sabiti, saniye başına megaparsek kilometre olarak veri-
lir.
Durgun Durum: Bondi, Gold ve Fred Hoyle tarafından geliştirilen evren kuramı.
İlk Üç Dakika'kitabından, 'Sözlük' kısımdan, alıntı açıklamalar, Steven Weinberg, s.154-155

-
Gökyüzünde göründüğünde Cas A sıra dışı sefeidi;
bilinir, bu tüm süpernovaların tetiklenişiydi.
Bu oluşum, sonraları, kendi içlerine doğru;
dönen, dönerek uzaklaşan kendinden ve/ya da
elektrik saçan bazı cins kara deliklerin sebebi.
Anneler, kordon bağını salıp bıraktı mecburi,
bebek delikleri hayata hazırlamaya havuz özrü:
Cupp, bebek,atla suya, anne-baba İsveçli -
sırtlarında var pileli penye çocuk bohçası-,itti.
Hoyle'un önerisi bir ortam mıydı bu, genişleyen
ve dağılan evrenin yerine yeni enerjiler dolduran.
Durgun Durum, sen Kepler'in referansı Ophiuchus
musun; yoksa sen Cas A olası süpernovası mısın?
:Plüton'un, yıllar sonra gezegenlikten dışlanışı
olayına benziyor mu bu, bana mı öyle geliyor?
Bu kadar kararsızlık olmaz, olmamalı MaxPlanck'ın
Duvarı'na toslayı bir zaman ve mekan aralığının.
On üzerli eksi otuz ve kırklarda dolaşıyorum
buna rağmen bir insanın yüzü suyu hürmetine -
çalışışı emeği himmetine- onun asasında dumur'um,
insanoğlunun, onun heyecanının ve tanrısal:
Daha çok, Neumann makinaları gibi bir şeyler
olmalı bu: Uzaklara fırlatılmıştı onlar fikren,
bir imaj der: 'onlar dağıttı evrene hayatı.
Çoğalttı kendini, çoğalttıkça hayatı sağalttı.'
Terminatör'ün SkyLab'i Akronlular'ın, Hellingen'in;
(bu tünellerinde baca'nın; William Blake: şu
baca temizlikçisi çocuğun bıraktığı bir iz'den
-Roman tarz tuğla yapılar arasında) olmamalı
(, Sahi, o robotlar burdan mı ortaya çıkmıştı?)
Ve bohçacı Noel Bab hala boza satıyor ama.
'Kaç parsek daha bu böyle gidecek? ' deriz ve
bunu uygularız, -ama aksi de yok mudur böyle
öngörünün, gökte sesli, gökte sıradışı? -
galaksi sarmalının kenarınca dönme dolap can,
yüreklerimize değme bir sıradan anakol yıldızına.
-
düzeltilmiş ve az eklenmiş haliyle. sevgiler

(Kitabın arkasından:
'İlk saniyenin,ilk dakikanın, ya da ilk yılın sonunda evrenin neye benzediğini söyleyebilmek müthiş bir şeydir. Bir fizikçi
için, işleri sayılara dökebilmek, falanca zamanda evrenin sıcaklığı, yoğunluğu ve kimyasal bileşimi filanca değerlerdeydi
diyebilmek keyif vericidir. Doğru, tüm bunlardan kesin olarak emin değiliz, ama artık bu tür şeylerden çok güvenle olmasa da
söz edebilmemiz heyecan vericidir. Okuyucuya iletmek istediğim, işte bu heyecandır.' S. Weinberg Şubat '95)