Camizârım Edirne -3-

14-SÜLEYMAN PAŞA CAMİ
*

SÜLEYMAN PAŞA CAMİ ,
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN’IN
VEZİRLERİNDEN SÜLEYMAN PAŞA
TARAFINDAN 1548 yılında yaptırılmış
tır..
Tunca Kıyısı’nda Ekmekçizade Köp
rüsü yanındaki setler üzerinden geçen
tren yolu yanından SÜLEYMANPAŞA
CAMİ/.FotoAKE
*

Süleyman Paşa Cami …
Foto:AKE
*
*

Süleymen Paşa Cami ve Kapıkule
Yolu ile birleşen yeni yol….
2012/Foto:AKE
*

Süleymanpaşa Cami , onarımda…
Foto:(AKE)
*

Hasan Sezai Hazretleri Cami’ine ,
Şeyh Çelebi Cami’ine (Yeşilce Cami),
Darül Hadis Cami’ine ve Şeyh Süce-
attin Camii’ne yakındır..
*
Kaleiçi Semti’nde, SETLERE dayalı
olan evlere ve setlerinde üzerinden
geçen tren yolu’na en yakın camiler-
dendir…
Hemen arkasında Tunca Köprüsü bulu
nur..
Son yıllarda, Setler’le Kaleiçi Evleri
arasında yapılan ve otomobillerin kul
lanımına açılan yeni asfalt yol, hemen
dibinden geçer, Kapıkule Yolu’na doğru
devam eder.
*

Süleymanpaşa Cami…
Foto:AKE

Tunca nehri kıyısında, Talatpaşa Ma-
hallesi , Bostanpazarı Caddesi üzerin-
de TEK minareli, tek kubbeli bir camidir.
Duvardaki tabelada: ”Talatpaşa Mahal
lesi, Bostanpazarı Caddesi “ yazmakta
dır..
Asıl gövdesinin ,üç kubbeli son cemaat
yeri ve yıkık minaresi Vakıflar Genel
Müdürlüğü tarafından onarılmaktadır
2012yılında başlayan onarımı halen
devam etmektedir.. .ı
Süleyman Paşa Camii’ne Saraçlar
Caddesi üzerinden de gidilebilir..
Saraçlar Caddesi’nin sonuna gelip,şe-
hir stadının arka tarafına dolaştığınızda
Süleyman Paşa Cami , yüksek minaresi
ile, size, karşıdan “merhaba!” diye ses-
leniverir..
Bu caminin tam karşısındaki yola gire
rek Hasan Sezai Hazretleri’nin Türbesi’
ne ve Camii’ne , geriye dönüp, şehir
stadı karşısındaki yola girerek Sinogog’a ,
Darül Hadis Camii’ne ve Darüş Hadis Ca-
mii önünden Şeyh Sücaattin Camii’ne gi-
debilirsiniz..
Caminin onarım ve bakımına devam edil
mektedir..

*
Kyn:Gezi-gözlem ve araştırmalarım
*
*
*
*
*
15-HASAN SEZAİ DERGÂH CAMİ

*

Hasan Sezai Dergahı ve Cami..
Foto:AKE

Uzaktan Hasan Sezai Dergah Binası….
Foto:AKE
*

Hasan Sezai Cami Meydanı…….
Foto:AKE

Hasan Sezai Camii’ne giden yol…
Bostan Pazarı Semti
Foto:AKE
*

Asıl adı Hasan Bin Ali mahyası SE-
ZAİ olan ve 1669 yılında Gördes’te do-
ğan , 1738 yılında Edirne’de vefat eden,
Mevleviliğin GÜLŞENİ koluna mensup
bulunan büyük İslam alimlerinden Ha-
san Sezai Hazretleri’nin görev yaptığı
bir dergah camisidir
Hasan Sezai, Mora Yarımadası’nda
Korent Kasabası’nda doğmuştur…
1687 yılında Venedikliler Mora’yı i iş-,
gal edince, 18 yaşında buradan ayrılır..
Gemiyle İstanbul’a gelir..
Gemide tanıştığı Halveti tarikatı Şeyh-
lerinden bir zatla tanışır….
Sultan IV.Mehmet’in oturduğu Edirne’
ye gelerek padişah ile tanışır…
Ali Efendi diye bilinen zatın yanında
talebe olur…
Tasavvuf öğrenir..Kendine mürşit arar
Halveti tarikatının şubelerinden olan Ru-
şeni’nin kollarından ve İbrahim Gülşeni
tarafından kurulan Gülşeniyye Tarikatı’
nın halifelerinden El-Hac Hallac Mahal
lesi’ndeki (şimdiki Bostanpazarı-Göl Ma
hallesi) Aşık Musa’nın Dergahı’nda
Şeyh Sırrı Efendi’ye mürit olur…
*
*
Zamanla şeyhlik mertebesine ulaştığı
bu dergah, şimdi Hasan Sezai Dergahı
olarak anılmaktadır..
Merhum Hasan Sezai “Şeyh Seza-i
Gülşeni” olarak ta anılır.
Dergahın bulunduğu mahalle, Cumhuri-
yetin ilk yıllarında
Yahudi vatandaşların bol olduğu mahal
ledir..
*

Hasan Sezai Dergahı………
Foto:AKE

*
İbadete açık olan cami, 2015 yılında ,
Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından
iki yıllık bir onarım gören cami ve tür-
be başbakan yardımcısı Yalçın Akdo
ğan Kültür ve Turizm Bakanı Mahir
Ünal,ve Sağlık bakanı Dr Mehmet Mü-
ezzinoğlu, Vali Dursun Ali Şahin, Vakıf
lar Genel Müdürü Dr.Adnan Erten,
Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan,
Ak Parti Edirne Milletvekili sayın Rafet S
ezen’in ve basın mensuplarının katıldığı
bir törenle yeniden ibadete açılır
*
Buna rağmen bazı vatandaşlar arasında,
caminin yapılışı ile ilgili, İslam dini esasla
rına uymayan Hasan Sezai Hazretleri’nin
mucizeler gösterdiğine dair söylentiler an
latılır.
Dış kapı girişinin üstünde HASAN SEZAİ
DERGAHI yazar...
Hasan Sezai Hazretleri’ne ait bu Gülşeni
Dergah Binası, halen eski Talatpaşa Mahal
lesi’nde İstanbul Yolu’nun arka tarafında
Bostan Pazarı denen mevkide
Huysuz Baba Sokak’ın hemen başında
(Küçükpazar Sokak’ta)
yol kenarında, haziresindeki yüzlerce mezar
taşıyla birlikte
Ahmet Yesevi kokusu yayarak yola doğru bakınmaktadır
Dergah binası önünde bulunan asırlık çınar,
dergah binasının bastonu gibidir…
Yola yakın, demir bir örgü ile çevrili ve mezar
taşı çok süslü olan kabir , Abdülhamit’in Edir-
ne’ye sürgün gönderdiği vali KADRİ PAŞA’
nın kabridir..
Edirne eski belediye başkanlarından sayın
Güngör Mazlum’un Suskun Güvercin roma-
nına göre Edirne’ye geldikten dört yıl sonra
vefat eden KADRİ PAŞA’nın cenazesinin,Sul
tan Abdülhamit , İstanbul’a gelmesini isteme
yince Kadri Paşa’nın naaşı, Hasan Sezai Haz
retleri’nin Dergah Bahçesi’ne defnedilir
Hasan Sezai Dergahı’nın kapısı önünden gö-
rünen Selimiye Camii’nin incecik dört minare
si , adeta kanatlanmak isteyen dört kanatlı bir
Cennet Kuşu gibi günün beş vaktinde sema
ya doğru haykırır
Dergah Binası kapısından girer girmez sağ
taraftaki odada Hasan Sezai Hazretleri’nin
yeşil örtüyle örtülü ve üzerinde Hz.Şeyh Pir
Hasan Sezai(Gülşeni) yazısı olan levhalı bir
sanduka, karşı duvarda, içinde dini kitaplar
bulunan küçük bir kitaplık ,sol taraftaki oda
da ise iki tanıdığının yeşil örtü ile örtülü san
dukaları bulunur.
Ve dergah binasının çevresinde bulu-
nan; çorbacı,köfteci,çaycı,at arabacıları,
süpürgeci, çorapçı gibi seyyar satıcılar,eski
Edirne kokusunu yaymaya devam ederler.
Burada Bostanpazarı Taksi Durağı yer alır..
Dergah’ın iki yüz metre kadar ilerisinde, onarı
mı devam eden Süleyman Paşa Camii , der-
gah binasının ve caminin önünden bütün
ihtişamıyla görünür…
Buraya giderken geçtiğim Talatpaşa Mahalle-
si Güllapçılar Sokak ve Kumcu Aralık Sokak sakinlerinden bir iki kaç vatandaş, Hasan Se-
zai Hazretleri’nin kerameti bol bir insan olduğunu,bulunduğu yerden uzattığı tepsisi-
nin taa II Bayezıt Külliyesi’ndeki aşevine ka-
dar uzandığını anlattılar…
Çok güzel dizayn edilmiş, çimenlerle çiçekler-
le kaplı dinlendirici bir bahçesi ,tertemiz erkek
ve bayan tuvaletleri ile ,tek ve çift katlı eski E-
dirne evleri arasındaki dergah binası ve son-
radan yapılan şahane güzellikteki tahta işle-
meli camii, ruhani bir nostalji kokar.
Camiinin i koyu kestane renkli ahşap tahta iş
lemelerle yapılmış kürsüsü, mimberi ,mihrabı, merdivenleri ve balkonu hayranlık uyandıra-
cak güzelliktedir...
Camide aşırıya kaçan duvar süslemeleri yoktur….Sadece her camide olan , hat sa-
natı örneklerini yansıtan Allah, Muhammet,
Kelime-i Tevhit gibi ayetler vardır.
Türbenin bakımını mahalle halkı ve gönüllü-
ler yapmaktadır
Caminin geniş avlusunda bir yere dayanma
dan tek başına ayakta duran minaresi, on
kurnalı şadırvanı ve Hasan Sezai Hazretleri’
nin Türbesi’nin de dahil olduğu dikili yüzlerce
mezar taşları ile cami, işlevini sürdürmektedir
İnsanı etkileyen atmosferiyle , görenleri, tarihin
çok eski zamanlarına götüren bir zaman maki,
nesine benzeyen dergah ve cami her zaman
ziyarete açıktır..
Türbesi cami içindeki bir odadadır..
İçeri girip görmek ve dua etmek mümkündür.
Hasan Sezai Hazretleri’nin oğluna aşağıdaki
mektubu yazdığı söylenir:
“Gözümün nuru evladım..Her halinle seni
Cenab-ı Hakk’a emanet ettim.Kalp gözün
açık olsun….
Mahluklara güzel ahlak ile muamele edesin…
Bütün amellerin en güzeli,güzel huylu olmak
tır.
Dili tatlı olanın dostu çok olur buyurulmuştur.
Daima insanların ayıbını gizle,kimsenin ayıbı
nı yüzüne vurmadan ve kızgınlığını yenmeye
çalış.
İhtiyarlara karşı hürmet et..Bir fakir gördüğün
zaman gücünün yettiği kadar elinde bulunan-
dan yardımda bulun…
Bunlara riayet edersen ömrün uzun olur.
Hak Teala her yerde seni aziz eder.
Daima affedici ol.Vasiyetlerimi tutarsan dün
yada rahat ve muhterem, ahirette mükerrem
olur, rızamı kazanırsın..
Daima itikadı düzgün salih kimselerle birlik
te bulun;Dünya fanidir,ne sana kalır,ne de
başkasına…
Baki kalacak şey, Allahü Teala için olan Mu
habbettir…”
** *
NOT:1-Kendi gezi-gözlemlerimden ,
2-Google’den-Trakya Gezi Sitesi’nden
3-“BİZ EDİRNE HALKIYIZ” sitesinden
4-Sayın Güngör Mazlum’un “ Suskun Güvercin” romanından yararlanılmıştır
*
*
*
*
*

16-SİTTİ HATUN (SİTTİ ŞAH SULTAN)
CAMİ
*

*
Anayoldan Sittişah Sultan Cami
/Foto:AKE

*
*

Kızöğretmen Okulu giriş kapısından
SİTTİŞAH SULTAN CAMİ

Caminin giriş kapısından şadırvan..

Sitti Şah Sultan Cami Haziresi ve
Atatürk Orta Okulu………/Foto:AKE

Cami bitişiğindeki ATATÜRK OR-
TA OKULU................Foto:AKE

Sittişah Sultan Cami Haziresi ve
Atatürk 0rtaokulu……Foto::AKE

SİTTİŞAH SULTAN CAMİ ŞADIRVA
NI/.............Foto:AKE
*
Edirne’ye giriş yolu üzerinde
sol taraftaki
Kadı Bedrettin Camii’ni
Ayşekadın Camii’ni
ve Defterdar Mustafa Paşa Camii’ni
………………………geçtikten sonra
Kızöğretmen 0kulu’nun yüz metre ileri
sinde,
sol taraftan aşağı inen yolun”
Lise Yokuşu” nun hemen solunda
Atatürk 0rtaokulu ile kol kola girmiş
ve yürüdüğünüz yoldan görülen
kesme taşlarla yapılmış güzel bir
camidir
Saruca Paşa Cami yanından Sitti Hatun
Cami , Lâri Cami ve Saray Otel

Foto:AKE
***
1980 li- 1990 lı yılarda onarılarak
gün yüzüne çıkarınla caminin
ön bahçesi geniştir,arkası dardır
İnsana huzur veren havası vardır
Bahçesinde bulunan kabir taşları
Dostane bakışlar fırlatmaktadır
Tunca Nehri Kıyısı’ndaki
II.Beyazıt Külliyesi’ni yaptıran,
Padişah II.Beyazıt’ı DOĞURAN
Ve 13 yaşlarında Fatih’in eşi olan
Dulkadiroğulları Beyliği’nin
Altıncı hükümdarı
Zülkadiroğlu Süleyman Bey’in kızı
SİTT-İ HATUN adına
FATİH SULTAN MEHMET’İN ve
SİTTİ ŞAH SULTANIN 0ĞLU
II.Bayezıt tarafından
1482 yılında yaptırıldığı söyleyen kay
naklar olduğu gibi,
Edirne’de on üç yıl yaşayan
ve eşi Fatih Sultan Mehmet’in ölü-
münden sonra
kendisini hayır işlerine adayan
Sitti Şah Hatun’un kendisi tarafında da
yaptırıldığı söyleyen
……………………kaynaklar da vardır.
*
Yapıldığında caminin üç vakfiyesi var-
mış..***
1530 tarihli vakfiyede
Keşan’ın TAVRUK ve KRATOYA köy
lerinin
1573-1574 tarihli vakfiyede ise
bu köylere ek olarak DEPELİ KÖYÜ’nün
Sitti Şah Sultan Camii’ne vakfedildiği yaz
maktaymış..
**
Kyn:***……………..
Google/WİKİMAPİA Sitesi
*
*

Sitti Şah Sultan Cami ,
HATUNİYE Cami adıyla da anılırmış
1990 lı yıllarda onarılmıştır
*
II.Bayezıt’ın annesi ve
Fatih Sultan Mehmet’in eşi olan
Sitti Şah Mükrime Hatun’un(Sultan’ın)
.................................................naaşı
bu caminin bahçesindeki hazirede yat
maktadır..
*
Camiyi ziyaret ettiğinizde
Bu merhumların
hala aramızda olduklarını hisseder gibi
............................................olursunuz
Yolunuzun hemen üzerinde
Kızöğretmen Okulu Binası’nın
yüz metre kadar aşağısında
Atatürk Ortaokulu ile sırt sırta vermiş
olan bu camiyi
ziyaret etmeyi düşünmez misiniz?
..*..*..*
KYN: 1-Kendi gezi-gözlemlerim ,
2-Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı
Kültür Hizmeti Sitesi’nden
*Wikimapia'dan yararlanılmıştır
*
*
*
*
*
17- SARUCA PAŞA CAMİ

*

*

Edirne’ye giriş yolu üzerinde
Ayşekadın Semti’nde sol tarafta bulunan
...........................Kadıbedrettin Cami ile
Ayşekadın Camii’ni geçtikten sonra
Kız öğretmen Okulu’nun karşısındaki
Eski Devlet Hastanesi’ne çıkan
Ve duvar üzerindeki tabelada
“Saruca Paşa..” yazısı bulunan
taş basamaklı bayırdan yukarı doğru çı
karsanız
üç yüz dört yüz metre kadar ilerde
Devlet Hastanesi’nin arka kısmına bitişik
sağ tarafta;
tek kubbeli, tek minareli, şirin görünümlü
tarih kokulu bir camiyle karşılaşırsınız
Sarıca Paşa Mahallesi’nde bulunan ve
üzerinde SARICAPAŞA CAMİ-1459 yazan
bu cami, hataları ve sevaplarıyla;
Kaşgarlı Mahmut, Korkut Ata,
Yusuf Has Hacip, Yunus Emre, Mevlana,
anlı-şanlı padişahlarımız ve diğer
......................Türk-İslam büyükleri gibi
sizi bulunduğunuz yerden alır,
geçmişin tarih kokulu bahçelerine uçu-
rur!

Yıldırım Bayezıt zamanında devşirilen
ve saray eğitimi ile yetiştirilen
Gelibolu ‘da kaptanı derya olarak görev
yapan
0smanlı Devleti’nin ilk tersanesi olan
Gelibolu Tersanesini yaptıran
Gelibolu Kalesi’ni onartan,
I.Murat zamanında Kosova Muharebesine
katılan
***
(Kyn:Arş.Grv.Kyn:0sman Ülkü/
Atatürk Ünv.İlahiyat Fak.
-Gelibolu Sartuca Paşa Türbesi)
II.Murat ve Fatih Sultan Mehmet
........................................zamanlarında
II.Murat tarafından
Edirne muhafızlığı görevine atanan
Çanakkale Boğazı
ve Gelibolu Muhafızlığı gibi
önemli görevlerde bulunan
vezir Saruca Paşa,
Vezir Şahabettin Paşa ve
vezir Zağanos Paşa ile birlikte
Çandarlı Halil Paşa’nın karşısında yer
alarak
genç Fatih’in,
babası II.Murat Han’ın yerine tahta geç-
mesi yönünde tavır koyan 0smanlı ve-
ziridir..
(İslam ansiklopedisi.info.)
*
*
Türbesi , Fransız Mezarlığı’nın hemen
yanında,
Gelibolu’da, Hamzabey Koyu’na yakın
yamaçta bulunmaktadır..
Gülçiçek Hatun eşi
vezir Mahmut Ağa tarafından
(cami içinde asılı olan tanıtım tabelasından)
*
Fatih’in İstanbul’u fethinden altı yıl sonra
yani 1459 yılında , mescit olarak yaptırılmış
tır.
Dış duvarı üzerinde 1459 yqzar..
*
*

Kare planlı , tek kubbeli ve tek minarelidir.
Eski cami minarelerinin tipik özelliklerin-
den
bir olan “fazla yüksek olmama” özelliğini
taşır
Bulunduğu mahalleye adını vermiştir..
Hatta
2004 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü
tarafından onarıma alınan ve 2005 yılında
onarımı tamamlanan 50-60 cemaatli camii
günümüzde hizmet vermektedir..
Caminin içinde balkon yoktur..
Huzur veren bahçe haziresinde
çok sayıda mezar taşları olan kabirleri
ve tertemiz tuvaletleri vardır..
Camini mimberi ve kürsüsü tahtadandır..
*

Edirne Tarihi Tanıtım Projesi sayfasında
ve Trakya Gezi sayfalarında belirtildiğine
göre
Cami avlusundaki bu mezarlarda
II.Viyana Kuşatması’nda başarısız olduğu
için başı kesilen
Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa
ile
Mısır ,Şam, Mora , Diyarbakır ve Budin Vali-
liği görevlerinde bulunmuş olan
Melek İbrahim Paşa’nın kelleleri bulun-
maktadır.

SARUCA PAŞA cami ve
Sitti Hatun cami
Foto:AKE
*
*
*
Caminin bulunduğu yerden
Meriç nehri tarafına bakıldığında
Sarıca Mehmet Paşa ile
Sitti Hatun Camilerinin minarelerini
bir arada görmek mümkündür..
Sarıca Camii, Sarıca Paşa Mahallesi’nde
Sarıca Cami Sokak’ta
Edirne Devlet Hastanesi’ne bitişiktir
*

SARUCA PAŞA CAMİ VE TÜRBESİ:
Foto:AKE
*
Seyyar pazarcılarının , sebze tezgahları
ve diğer tarafındaki yol üzerinde
Edirne’nin eski okullarından Kurtuluş İlk-
okulu ile
Kurtuluş İlkokulu öğrencileri ile bakışıp
duran SELİMİYE CAMİ ,
ağaç yapraklarının döküldüğü sonbahar
ve kış mevsiminde bu cepheden
görülmeye değer güzelliktedir..

Saruca Paşa Cami’nin içi…….
Foto:AKE

İstanbul Sirkeci’de -metro istasyonu
bitiştiğindeki cami-
*

son yıllarda onarılan Sarıca Paşa
Cami’inin haziresinde kellesi bulunan
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın a-
dını taşımaktadır.

Saruca Paşa Cami Haziresi’nden bir bölüm…………………………..
Foto:AKE
***
NOT:1-Kendi gezi-gözlemlerinden
2-Edirne Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün
Edirne Tarihi Tanıtım Projesi sayfasından
yararlanılmıştır
*
*
*

DOSYA-5-