Bulanık Resim Şiiri - Yorumlar

Tebrikler kutlarım

Şair, sevdiğinden beklediği karşılığı alamayışını, ilgi ve sevgisinin canlılığını her kıtada tekrar tekrar itiraf etmiş, tariz sanatını kullanarak ustaca dile getirmiş tebrik ediyorum.

Ben bugünkü şiirle ilgili yorum yazmak yerine iki gün önceki bir yorumdan dolayı "Şiirde söz tekrarı şiiri zayıflatır mı?Sorusuna cevap arayan bir yazıma yer vereceğim.
Umarım görüşüm benimsenmese de okunur.

Değerli Dostum Hikmet Bey,

Sizin değerli görüşlerinizi okur zaman zaman da yararlanırım. Ancak bilhassa şair arkadaşlarca doğru kabul edilen bir yanlış bilginin de üstünü çizmek adına 28.06.2020 tarihli Bu köşede yer alan bir yazınızdaki değerlendirmenizle ilgili görüşümü bildirmek isterim.

ŞİİRDE SÖZCÜK TEKRARININ ŞİİRİ ZAYIFLATTIĞI GÖRÜŞÜ DOĞRU BİR GÖRÜŞ DEĞİLDİR. Hatta pek çok şair tekrir sanatını öyle ustalıkla kullanır ki şiirin sırf bu bölümü aklınızda kalır. Örneklendirmek gerekirse “CNN Türk Masası” tartışma programında her hafta şiir okuyarak tartışmayı sonuçlandırırlar. Daha doğrusu birkaç haftadır bu yol izlenir oldu. Her tartışmacı kendisinin en sevdiği şiiri okur ve tatlılıkla program kapatılır…

Önce şunu söylemeliyim, yazdığım üç yüz civarındaki şiirin tek mısrasını ezbere okuyamayacak kadar hafızası zayıf birisiyim. Dikkat ettim sunucu bayan Nazım Hikmet’in şiirlerini seçiyor. Ve bu haftaki okuduğu şiirde de çok bol sözcük tekrarı vardı. Ancak şiiri hatırlayamadım. Daha önceki haftalarda ”TAHİRLE ZÜHRE MESELESİ” şiirini okuduğu aklıma geldi onu kopyala yapıştır yöntemiyle aşağıya yazalım:

TAHİRLE ZÜHRE MESELESİ
Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da
Hattâ sevda yüzünden ölmek de ayıp değil,
Bütün iş Tahirle Zühre olabilmekte
Yani yürekte.
Meselâ bir barikatta dövüşerek
Meselâ kuzey kutbunu keşfe giderken
Meselâ denerken damarlarında bir serumu
ölmek ayıp olur mu?
Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da
Hattâ sevda yüzünden ölmek de ayıp değil.
Seversin dünyayı doludizgin
Ama o bunun farkında değildir
Ayrılmak istemezsin dünyadan
Ama o senden ayrılacak
Yani sen elmayı seviyorsun diye
Elmanın da seni sevmesi şart mı?
Yani Tahir’i Zühre sevmeseydi artık
Yahut hiç sevmeseydi
Tahir ne kaybederdi Tahirliğinden?


Saydığınızda “Tahir ve Zühre ” sözcüklerinin azımsanmayacak sayıda bilhassa tekrar edildiğini göreceksiniz. Ayrıca “ayıp değil”,””mesela”,” elma”,”sevmeseydi” gibi deyişlerinin de tekrarıyla karşılaşacaksınız.
Şimdi bu sözcük tekrarı veya nakarat dizeler şiiri zayıflattı mı? Kesinlikle şiiri güçlendirdi.

“Beni bende demen, ben de değilim
Bir ben vardır bende, benden içeru” diyen Yunus Emre tek beyitte “6”tane “ben “ sözcüğü kullanıyor. Yine aynı şiirde
En az on tane “içerü”sözcüğü geçiyor.

Ya da Necip Fazıl’ın “Kaldırımlar”şiirinde
Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi;
Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır.
Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi;
Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır.
Aynı kıtada 4 tane “kaldırımlar” 2 tane “içimde” 2 tane “ses” sözcüğünün geçtiğini görüyoruz.

• O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
• O benimdir, o benim milletimindir ancak. Görüldüğü gibi” İstiklâl Marşı”mızda “O benim” ifadesi üç kere tekrar ediyor.
Gerek cinaslarla, gerek tekrir sanatından dolayı ya da “nakarat” yapılarak söz tekrarı şiirde bir sanat olarak benimsenmiş.Tabi ki bunun önemli üç nedeni var.Bir söze kuvvet kazandırmak.iki akılda kalmasını sağlamak,üç ölçü veya uyak veya ses ahengine uyum sağlamak arzusu...

Yani araştırdığınızda siz de bu örneklerin ne kadar çok olduğunu göreceksiniz.
Öyleyse bu bakış farklılığı neden kaynaklanıyor. Çünkü DÜZ YAZIDA (tabii bazı şiirlerde de olabilir) SÖZCÜK TEKRARI VE FİKİR TEKRARI ANLATIM BOZUKLUĞU MEYDANA GETİRİR.

Oysa söz tekrarı ustalıkla kullanılırsa şiirde söze güç katar. İki gün öncesinin günün şiirinde “Dostum” sözcüğünün tekrarı çağrışım bakımından güçlendirici olduğunu düşünüyorum ben. Neden? Arkadaştan değil dosttan bahsediyoruz, Her “dost” sözcüğü dostun zor bulunacağına vurgu yapmış olur.Hatta bana şair hayat arkadaşı olacak kişinin hususiyetlerini “dost “sözcüğüyle sıralamış gibi göründü… Yani kendisine ulaşmanın zor olduğuna vurgu yapmış olabilir...

Ancak benim örnek olarak seçtiğim Galata Köprüsü şiirindeki ON BİR adet“kiminiz” sözcüğü okunurken vurgu ve tonlamalarında farklılıklar ortaya çıkarılırsa şiirin akışı sağlanabilir. Yani şair her “kiminiz” deyişinde başka bir topluluğa sevgi ve sempatisini dile getirecek şekilde seslenilmiştir. O halde bizde abartıya kaçmadan bu seçime saygı göstermeliyiz. Tek düze bir “kiminiz” sözcüğü çıkmamalı ağzımızdan. Ayrıca Sizin de yorumunuzda dolaylı olarak söylediğiniz gibi “Galata Köprüsü” şiiri çok kişiye göre şiir bile değil…Ama bana göre şiir, demek istedim ben. Yani şiirin göreceli bir kavram olduğuna vurgu yaptım. Asla sizin şiir beğeninizi hafife almak için yazmamıştım ben o değerlendirmemi…
Saygılarımla…

Herkesin bir şiir anlayışı var. Bu anlayış doğrultusunda da en azından kendince şiir yazıyor.
Ben Şiir anlayışımı Sayfamda yayınladığım"Şiirin Şiiri " isimli manzumeyle dile getirdim.
Kısmetse bir başka gün onu bir başka nedenden dolayı burada paylaşırız.

Bu yazımı okuyup da fikirlerime katılıp katılmayan herkese teşekkür ederim.

Ansızın bir yerde karşıma çıksa
Kaçırtmam gözümü gözüme baksa
Hal hatır sormaya uğrayacaksa
Kalmasa da olur kalsa da olur

Türkü tatında besteye hazır bir şiir
beğeni ile okudum tebrikler ŞAİR

Ansızın bir yerde karşıma çıksa
Kaçırtmam gözümü gözüme baksa
Hal hatır sormaya uğrayacaksa
Kalmasa da olur kalsa da olur

Türkü tatında besteye hazır bir şiir
beğeni ile okudum tebrikler ŞAİR

Ey Sevdiğim Sana Şikayetim Var
Ne Sevdiğin Belli Ne Sevmediğin
Ben De Bir İnsanım Bir De Canım Var

Ne Sevdiğin Belli Ne Sevmediğin
Hainsin Oy Zalimsin Oy Nedeyim Oy


Muhlis Akarsu ‘dan