Biraz Farklı Deprem Şiiri - Bayram Kaya

Diğer dönümler gibi, 1999 depremi yıldönümü, yine bir acışlık ve acındırma ile, bana UNUTMA! demelerle, göz içine sokulan enkazlar! Unutmamın ayıbını ve cezasını yaşıyordum! Ne kadar kişisel bir sorumluluksa? Asıl ele güne ayıp olanlar kimlerdi? Demiyerek geçti. Ben unutmadım biliyorumda, aynı sesi çıkaramıyoruz. Ne etkili ve yetkililer: “”şu idik, şunu devir alıp, şunu yaptık; şunlar tamamlanmada, Şöyle bir proje ile şunlar da hedefimiz”” dedi. Ne de biz; ne bekliyorduk, neleri sorduk. Drama görüntüler ağlama ve çığlıklarda tam bir kendimizi kaybetme duygu ve duyuşluğu ile geçiştirme! 1966 Muş Varto depremi yaşandığında kulağımıza o insanların “”nasıl ilahi ceza ile cezalandırıldığı”” üflenmişti. Hep düşünürdüm: bunlar diğer insanlardan farklı, hangi günahı işledi de bedel ödüyordu? Ya da: başka yerde olmayıpta, burada istisna olan; hangi büyük günadır ki bu belayı reva görmüştü? Ya da niçin oluyordu deprem? diye. Aslında hiç biri. Tamda aptalca bir soruydu! Soru tersten sorulunca içinden çıkılmıyor hemde bir şey üretilmiyordu. İlahi ceza ise, ne yapıla bilirdiki? Sömüren menmun, sorumlular menmun, zedeler şaşkın ve boynu büküklüğün razılığında! Bize de nane koklama düşüyor herhalde! Ta ki 1969 Aya ayak basıp, Ay’a sismoğraf yerleştirilip; Dünya’ya saat be saat Ay’da deprem olduğu haberi yayılınca, kafamı kurcalayan soru hemen çağrışımla dank etti: Evet soru aklımda idi ve aydınlanmıştı: Dedim; Ay’da ümmet yoktu. Tanrı Ay’da kimi cezalandırıyordu? İşte doğru soru. Her şey yerine oturmuştu kafamda. Tam da burda, “”Kadın 4 “” konulu şiirimde ki: “”Eremiyorsan bari; Sığca sev “” diye kısım: “”Eremiyorsan bari; Sığca düşün”” diye, şimdi tekrarı, kendi kafama çağrıştı. Haydi Dünya’yı Evreni oluşu ve oluştaki bağıntılı bütünlüğü bilmeye biliriz de. Artık zoraki duyduğumuz bu bilgileri güncel bilgilerle bir kıyas tutmanın basitliğini de mi yapamayız diye geçti içimden. Hala bayram çocukları gibi “”7,4 de mi yetmedi? ”” diye pankartı alıp fırlıyoruz sokağa! Bu nasıl deprem olmazlıktır? Anlayan beri gelsin. Şu iyi biline, deprem ve volkanlar olmasa dünya 4,5 milyar yıl önceki halini, hemem hemen koruyor olurdu ve şimdi bizim yerimizde yeller esiyor olacaktı. Bu doğanın bir davranış biçimidir. Doğa davranışındaki işleyişin, bize göre olan sonuçlarının, zavallı acınasıların, ruhsal yansımasından bi haber ve kaale almazdır. Uhrevilik masalı, aklın zuhureviliğini ketlemekten gayri bir şey değildir. 12 Kasım 1999 da 7,2 lik depremini bende yaşadım.