Bir Uygarlığa Dair 3 Şiiri - Yorumlar

Bayram Kaya
2924

ŞİİR


13

TAKİPÇİ

Seriye kültürü düzenli devlet ve imparatorluk kültürleri karşısında verimsizdi. Bir çete kültürü olma durumuyla, kendisinden sonraki gelişmelere göre, ortamına basitlik oluşla yansımaktaydı. Ne var ki devlet ve günün imparatorlukları da bu gerilla tipi çete hareketinde yararlanırlardı. Çete tipi gibi olur yapılanmaları öncü birlikler denen disiplinci örgütlenmenin içinde oluşlarıyla kullanırlardı.

Günümüzdeki özel timler gibi. Bunun Osmanlıdaki karşılığına akıncı birlikleri denebilirdi. Ama devlet içi yapılar ve imparatorluktu akıncı kültürü ya da uç beylik oluşların kültürü, ganimet paylaşan kültür gelişmesi içindeki şartların, düzey ve düzleminde kalıp yaşanılamazlar. Sadece bir kısım unsurlarını hızlı, vurucu, yıpratıcı ve haber sağlayıcı olmanın, hız ve süratinden yararlanmaktı. Düzenli ordu onca kusursuzluğuna rağmen, hayli hantal olabiliyordu. Akıncı birlikler düzenli yapıyla düzenli yapı yavaşlığı arasındaki boşluğu dolduruyordular.

20. Yüz yılbaşlarındaki Osmanlı İmparatorluk bilinci, bilinen mücbir nedenlerle; İmparatorluklar öncesi yapıların bu kabil seriye denen çete savaşları tipine dönüşmüştü. Bunlar gerek işgale direnen çete ya da seriye savaşlarıydı. Gerekse kendi kanun ve söz olan yasalarıyla bir meydan okuyuşun çapulla var olmasıydılar. Ta ki düzenli birliklerle bir kurtuluş savaşı verilene dek bu böyle sürmüştü.

Her bir çeteci oluşma; başına buyruk, aralarında çok gevşek bağıntılarla kendi kültür ve dilleriyle (racon) iletişirlerdi. Ya da birbirine meydan okurlardı. Amaç çapul ganimetini paylaşmakla biterdi.

Tamamını Oku

Bu şiir ile ilgili 0 tane yorum bulunmakta