Bir Dünyalı-nın Mesafesi'nden

This Of That

We are watching the air
Which the wolves would afraid of; that mud-covered, dark air
Standing still by the window
Comparing with the air of yesterday’s and the day before’s
Oh Lord! Sunlessness gives us so much pain sometimes
Sunlessness of our souls give pain too
“That’s” we say, “devil’s shadow lover weather”
We think of ghosts getting wet under the rain
Passing through a parallel season while roaming country by country
We think of him as opening an umbrella, closing it
We speak about the weather
About the weepy weepy weepy weather
We believe into the flying planes
And into the non arival trains
We see the sea and starting to talk about the water
Of this of that
‘Oh’ we say, ‘I see the sea’. I wish I would lay here forever
We feel the rain goes down on the sea
That we are cold
That we tremble
As if the wind touches
We wake up with the water
We speak with the air
Like everyone else did
We speak of this of that.

Poet: Levent Karatas
Translator: Hande Dipligunes

Hypnosis

Who brought me here?
Last, I was in my toilet, I guess
I remember that
And who are those men taking all that files?
That cook
Or that cook
Or that cook
Are you the doctor?
Or is it my mother who wants me to wake up?
But it can be my father too
Are you the doctor?
Last I ordered a double raki
I’ll never be able to see that raki on my table, I guess
Are you the waiter?
I am sitting on a red armchair
I have even gone to the most dead-end streets
But this is bad
Ha ha ha!
I thought nightmen remained in my childhood
Is that the nightman’s whistle?
It can be a conductor too
But it’s bad this time
What did I promise myself
Ah, are you the doctor?
Ha ha ha!

Poet: Levent Karatas
Translator: Hande Dipligunes

The Kitchen

Those who know everything are in the kitchen,
those who know nothing are in the living room

I .
I brought this solitude here
My nothingness, my absence is this
The refrigerator is poem now
It’s space is Attila József’s cry
It’s fulness is a big-
Italian family prayer

II.
I brought this solitude here
To the monitorial kitchen, to the industrial districts
4 Levent Americanist Ahmet, is a poem now
Table from lemon boxes, Muslum [1]
Sounds of hammer, rhythm of Latin America

III.
I brought this solitude here
To the cell houses’ Stalin walls
Revolution is a poem now
Travelling around the world like a ghost,
The ballad of Atahualpa Yupanqui
Son Jesus’ last supper-
A shepherd’s song played by double caval

IV.
I brought this solitude here
To the ‘Top Secret Rooms’ of labyrinth talks
‘West Study Group’ is a poem now
Seated on a Mediterranean dinner table with fish
An officer with a cloak, zeibek of Salonica
Hugging his woman, ‘jazz form of the city’

V.
I brought this solitude here
And the birds carrying love in the letters in their beaks
Istanbul is a poem now
A wife puts her handkerchief on earth, Nikriz Peshrev
Message in a bottle left from the shore of the Bosphorus’s water to the eternity-
“I suffered the pangs of love once” [2] tango

VI.
I brought this solitude here
To the Borges’s Tanka Notebook
Library is a poem now
Frosty angels’ orbit, operetta
A book read through the silence in a chateau looking over a lowland,
Valse of the rain

VII.
I brought this solitude here
Without stepping over my shadow’s lines
Loneliness is a poem now
A dervish slept in his cilehane, begging
Look of a boy who drew a bird, Cemal Sureya’s very good [3]

VIII.
I brought this solitude here
To the ‘Homeland Hotel’s [4] window looking over trains
Country is a poem now
Winter fair’s iridescent scene, 'Rain of quails’ [5]
Matinee of the ‘Kosk Cinema’ Anastasia, The Eagle Dance

IX.
I brought this solitude here
New York/ 42nd Avenue/ four o’clock at night
No gangsters’ footsteps are quiet
Manhattan’s dead-ends are a poem now
The City Lights ‘Lookin for some happiness’
Looking to the shopwindows of ‘Q Boutique’ Juliette’s-
sadness funky silence.

X.
I brought this solitude here
To the funeral homes’ grey backyards
Death is a poem now
Carrying a coffin with fortitude, chamber music
Scattering her ashes to the Pasific waters is her will-
Chansons of her maidenhood…

[1] There is an allusion here to the popular Turkish singer Müslüm Gürses

[2] Popular Turkish tango. Original name is "Ben de gönül çektim eskiden"

[3] There is an alluison here to one of the poem of famous Turkish poet Cemal Sureya.

[4] ‘Homeland Hotel’, original name ‘Anayurt Oteli’ is a book by Turkish writer Yusuf Atılgan.

[5] 'Rain of quails’ original name ‘Bıldırcın Yağmuru’ is Zeki Muren’s book who is a famous Turkish classical music singer.

Poet: Levent Karatas
Translator: Hande Dipligunes

An eastern sleep

At first they forgot, at any rate they forgot together
Then they remembered again, they remembered together too
Silent and they spoke
From among them a gentlemen got up and said this:

- gentleman: may I knock twice on the door of your ears
may I knock twice on the door of your ears
your false waking from a long sleep
your false waking from a long sleep
I have a word, one word, three furlongs can’t measure this mystery
I have a word, one word, three furlongs can’t measure this mystery
day dawned, sun set, what is this mourning, this heedlessness?
day dawned, sun set, what is this mourning, this heedlessness?
I went I came there was no-one there they must have come
I went I came there was no-one there they must have come
doomsday is in you under your hat
doomsday is in you under your hat
reality is in you under your hat
reality is in you under your hat

the long sleep is finished, the word is befun
a grandfather arif with snow-white and plaited hair
said this three days later: where is your hat?
the gentleman was silent, he slept in a snake for a season
the doors were opened… a little harun who had lost his pieces of gold
fell raving with his empty coffer into this dream courtyard

where is babylon where the palace
father’s gone, the gold is gone

the courtyard waits in silence
water’s poured, fire burns

…
I’ve found the secret word said a veli let’s go
İt’s vain to wait fort he divine light of destiny
fate is opening the door and going
exodus is breathing and the wiping out of breath
grandfather arif: oh destiny where’s that yardstick gone
veli: here are my clogs, here is the hollow of my hand
isn’t worth it flying to ar for world
grandfather arif: did you get to know your sleep like that
did you wipe away your pain like that
veli: may god forbid may god forbid

I’am a detail in my own shadow
but show me: where’s the ship and where’s the captain
said arif: here’s the ship and here’s the captain
veli: let’s go then
grandfather arif: where?
veli where let’s go
grandfather arif: you leave me and go wherever
I did not know my sleep or my rosary either
gentleman: be quiet… for one season I slept in a snake
one season in a bird
for one I was under the earth, for one in the sema dance
one in the invisible, one in my mind
I broke two eggs in my pure shell.
grandfather arif: sleep in a dropp of water, a tongue of fire
one season in the wind, one season in the earth
and what have you understood from your sleep
and what have you understood from your pain
veli: there was a palace made of paper
there was a palace made of clouds
there was someone a shepherd
there was someone a devil
harun: but you are there
you are on the way to thet city
in your pocket three pieces of gold
in your hand three bunches of grapes
gentleman: the sleep is finished, you are the spoken word
in our hearts the pure speech
veli: with words it finishes let’s turn
with embers it goes out let’s drink
grandfather arif. You’ve arrived, you’ve forgotten the letter
so much of words is quite enough.

-translated from the Turkish by Fiona Tomkinson

Levent Karataş

Havadan Sudan
Havayı seyrediyoruz
Kurtların korkacağı yağmurlu çalçamur karanlık havayı
Pencerenin kenarında durup
Kıyaslıyoruz dünkü evvelki havayla
Tanrım güneşsizlik çok acı çektiriyor bize kimi zaman
Ruhumuzun güneşsizliği de acı çektiriyor
İşte bu diyoruz şeytanın gölge sever havaları
Yağmurda ıslanmasını düşünüyoruz hayaletlerin
Paralel bir mevsime geçişini ülke ülke gezinirken
Onun şemsiye açmasını düşünüyoruz, şemsiyeyi kapamasını
Havalardan söz ediyoruz
Ağlamaklı ağlamaklı ağlamaklı havalardan
Giden uçaklara inanıyoruz
Gelmeyen trenlere
Denizi görüyoruz ve sudan bahsetmeye başlıyoruz
Havadan sudan
Ah diyoruz denizi görüyorum. Hep burada yatsaydım
Yağmurun denize indiğini hissediyoruz
Üşüdüğümüzü
Ürperdiğimizi
Rüzgar yokluyormuş gibi oluyor
Su ile uyanıyoruz
Hava ile konuşuyoruz
Herkesin yaptığı gibi
Havadan sudan konuşuyoruz.

Hipnoz

Beni buraya kim getirdi?
En son tuvaletimdeydim galiba
Onu hatırlıyorum
Bu dosyaları götüren adamlar da kim?
Şu aşçı
Ya şu aşçı
Ya şu aşçı
Doktor siz misiniz?
Yoksa annem mi uyanmamı isteyen?
Ama babam da olabilir
Doktor siz misiniz?
En son bir duble rakı söylemiştim
Ben asla o rakıyı masamda göremeyeceğim galiba
Garson siz misiniz?
Kırmızı bir koltukta oturuyorum
Gitmişim en gidilmedik çıkmaz sokaklara bile
Ama bu fena oldu
Hah hah hah
Bekçiler çocukluğumda kaldı diye düşünmüştüm
Bekçi düdüğü mü bu duyduğum
Kondüktör de olabilir
Ama bu defa çok fena
Ne söz vermiştim kendime
A doktor siz misiniz?
Hah hah hah

Mutfak

Her şeyi bilenler mutfakta, hiçbir şey bilmeyenler salonda

I .
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Benim hiçsizliğim, benim yokluğum bu
Buzdolabı şiirdir artık
Boşluğu Atilla Jozsef ağlaması
Dolululuğu kocaman bir-
İtalyan ailesi duası

II.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Kalfa mutfağına, endüstri mahallelerine
4 Levent Amerikancı Ahmet, şiirdir artık
Limon kasası sofrası damardan Müslüm
Çekiç sesi, Latin Amerika ritmi

III.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Hücre evlerin Stalin duvarlarına
Devrim şiirdir artık
Dünyayı hayalet gibi dolaşması ,
Atahualpa Yupanqui balladı
Oğul İsa'nın son akşam yemeği -
Çift kavalla çalınan bir çoban türküsü

IV.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Kozmik Odalarına labirent konuşmaların
Batı Çalışma Grubu şiir artık
Balıklı Akdeniz sofralara oturmuş -
pelerinli subay, Selanik Zeybeği
Kadınına sarılması, 'şehrin jazz hali'

V.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Gagasındaki mektupta aşk taşıyan kuşları
İstanbul şiirdir artık
Mendilini yeryüzüne bırakan zevce, Nikriz Peşrev
Boğaz sularının kıyısından s'onsuzluğa bırakılan potkal-
"Ben de gönül çektim eskiden" Tangosu

VI.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Borges'nin Tanka Defteri'ne
Kütüphane şiirdir artık
Donuk meleklerin yörüngesi, operet
Ovaya bakan şatodan sessizliğe okunan kitap,
Yağmur Valsı

VII.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Gölgemin çizgilerine basmadan
Yalnızlık şiirdir artık
Çilehanesinde uyumuş bir derviş, Münacaat
Kuş çizen bir çocuğun bakışı, Cemal Süreya Pekiyisi

VIII.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Anayurt Oteli'nin trenlere bakan penceresine
Taşra şiirdir artık
Kış Panayırı'nın janjanlı sahnesi, 'Bıldırcın Yağmuru'
Köşk Sineması Matinesi Anastasia, Kartal Dansı

IX.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
New York / 42. Cadde / Saat gece dört
Hiçbir gangsterin ayak sesi sessiz değil
Manhattan çıkmazları şiirdir artık
Şehir ışıkları 'Lookin for some happiness'
Q Boutique vitrinlerine bakınan Juliette'in-
üzüntüsü funky sessizliği.

X.
Bu ıssızlığı buraya ben getirdim
Cenaze evlerinin gri arka bahçelerine
Ölüm şiirdir artık
Tabutun metanetle taşınması, oda müziği
Küllerinin Pasifik sularına savrulması vasiyeti-
Bakire yıllarının Chanson'ları...

bir doğu uykusu

önce unuttular, unutuştular zaten
sonra yeniden hatırladılar, hatırlayıştılar da
susarak ve konuştular
aralarından bir efendi çıktı, şöyle dedi

efendi: kulaklarınızın kapısını iki kere çalabilir miyim
kulaklarınızın kapısını iki kere çalabilir miyim
uyanın hapsolduğunuz büyük uykudan
uyanın hapsolduğunuz büyük uykudan
sözüm var bir sözüm, üç mezro ölçemez bu sırrı
sözüm var bir sözüm, üç mezro ölçemez bu sırrı
gün ağardı gün battı ne bu gaflet ne bu yas
gün ağardı gün battı ne bu gaflet ne bu yas
gittim geldim yok kimse orada gelmişler
gittim geldim yok kimse orada gelmişler
kıyamet de sendedir külâhının altında
kıyamet de sendedir külâhının altında
hakikat de sendedir külâhının altında
hakikat de sendedir külâhının altında

büyük uyku bitti, söz kılıcı başladı
bembeyaz ve örmüş saçlarını bir dedeârif
şöyle dedi üç gün sonra: külâhın nerede?

efendi sustu... bir yılanda uyudu bir mevsim

kapılar açıldı... altınlarını kaybetmiş bir küçük hârun
boş sandığıyla sayıklayarak düştü bu rüyâ avlusuna
hani bâbil hani saray
gitti baba gitti altın

avlu sessiz bekler
su dökülür ateş yanar...

...

buldum dedi bir veli sırr-ı kelâmı gidelim
beyhûde böyle beklemek nûr yazgıyı
kısmettir kapı açıp gitmek
hicrettir nefes olup silinmek
dedeârif: bildin öyle mi uykunu
sildin öyle mi derdini
veli: haşâ ve haşâ
ben bir teferruatım gölgemde
lâkin sen göster
hani gemi hani kaptan
dedeârif: işte gemi işte kaptan
veli: gidelim o zaman
dedeârif: nereye?
veli: nereye gidelim?
dedeârif: beni bırak, sen git nereye...
ben bilmedim uykumu da tesbihimi de
efendi: susun... bir mevsim yılanda uyudum,
bir mevsim kuşta
bir yeraltındaydım, bir semâda
bir gâibdeydim, bir aklımda
iki yumurta kırdım öz kabuğumda
dedeârif: bir suda uyu bir ateşte
bir mevsim rüzgârda
bir mevsim toprakta
ve ne anladın uykundan
ve ne anladın derdinden
veli: bir saray varmış kâğıttan
bir saray varmış buluttan
biri varmış çoban
biri varmış şeytan
hârun: velâkin oradasınız
o şehrin yolundasınız
elinizde üç salkım
cebinizde üç altın
efendi: uyku bitti öz konuşsun
gönlümüzde öz konuşsun
veli: söz de biter dönelim
köz de söner içelim
dedeârif: varın unutun harfi
bu kadar söz kâfi.

Levent Karataş