'"Bilgelik" Yazım Şiiri - Ahmet Bektaş

Bilgelik

“Arife tarif gerekmez”

Bilgelik çok şey bilmek değildir, bildiklerinden emin olma veya bilmediklerinin farkında olma halidir!

Bu anlamda bilge kişi, çok fazla bilgi sahibi olmak durumunda değildir! Bildiklerinden emin olduğu için az bilgi ile çok yol alır! Zaten bilgi evrende mevcut, “Adem’e eşyanın hakikatinin öğretilmesi” sırrınca her insanda bu bilgileri çağırabilecek potansiyel mevcuttur! Arifler kendi, potansiyellerini açığa çıkarır ve kendinden emin bir şekilde yol alır, avam ise ezber öğretileri esas alır ve kendi potansiyelini açığa çıkaramadığı gibi ezberin sınırında takip yapmaya çalışır! Bu nedenle arifler, bilge kişiler sıra dışı işleri başarabilir. Yol açabilir, ezber öğretilere bağlı kalmazlar!

“İlim kendin bilmektir” Yunus’un bu sözü insanı özüne davet eder. İnsan önce kendi potansiyelinin farkında olmalı ve bizzat kendi bilmeli, ezber ettiği şüpheli bilgilerle başkalarını takip etmemeli! Kimse insani potansiyel olarak başkasından daha ilerde değildir! Potansiyelinin farkında olanlar açığa çıkarır ve öne geçer! Takipçi olmayı seçenler ise ya kendine güvenmez ya da kolaycılık yapar veya riyakarlık yapar…

Emanet mal kullananla, kendi malını kullananın durumu aynı değildir! Eski su değirmenleri hidroelektrik santrallerine benzer, “Taşıma su ile değirmen dönmez! ” daimi bir kaynak gerek! Baraj inşaatı kararı verilmeden önce on yıllarca suyun akışı ölçülür. Potansiyele göre hareket edilir!

Sokrates’e atfedilen bir söz var; “Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir! ”. Ben bu sözü şöyle anlıyorum; “Neleri bildiğimin veya neleri bilmediğimin farkındayım! ” Çünkü hiçbir şey bilmediğini bilmek olmaz! Hiçbir şey bilmeyen, hiçbir şey bilmediğini dahi bilemez! Yani söz günümüze taşınırken söylendiği zamandaki kastı önemli! Salt kelime çevirisine takılmamak gerek. Bu örneği vermemin nedeni buna benzer binlerce durum olabilir! Eski zaman ve zemin şartlarında insanların birbirleriyle anlaşma şekilleri ve kabulleri de dikkate alınmalı. İngilizce “Perdeyi aç” dendiğinde perde devreye sokulur, dışarısı görünmez şekle getirilir. Yani perde kapatılır! Türkçe “Perdeyi aç” tam tersidir, perde açmak dışarısının görünmesi manasına gelir! Çevirilerde buna dikkat edilir! Çok eski kaynaklarda ise akıl yürütülür!

Bilgelik, ariflik “Kitap yüklü merkep” gibi çok bilgi yüklenmek değildir! Bilgiyi hazmetmektir! Bilgiyi işlemektir. Perde örneğindeki gibi tam zıddını gösteren nakli bilgileri irdeleyip doğru sonuca varmaktır! Eski bilgileri yarım yamalak çevirip manaları kısarak hatta zıddına mana çıkararak binlerce eser yazılmış! Hala da bu hatalara devam ediliyor! Kuranda sık sık akla vurgu yapılmasına rağmen bazıları hala nakilde ısrar eder! Nakli de aklıyla doğru anlasa sorun çıkmaz ama onu da yapamama durumu var!

Son tahlilde; aklını kullanan ve kendi öz potansiyelinin farkında olanların kendine ve evrene faydalı olması mümkün! Eski nakli bilgileri yarım yamalak ve manalarını bilmeden ezber edip tekrarlayıp duranların ise ilerlemeleri mümkün olmaz! Evrene de topluma da faydası olmaz, zararı ise pek çoktur!

Selametle,

Ahmet Bektaş