Başpınar Şiiri - Arif Can

Arif Can
14

ŞİİR


0

TAKİPÇİ

Başpınar

Köyümden Manzaralar

Bir köy var Osmancıkta Başpınar adı,
Arif dedim köyüm geldi aklıma.
Kimi fakir,kimi zengin yaşadı,
Karaveran dedim köyüm geldi aklıma.

İncesu, Kargı köyüme yakın,
Sayahasandan hele bir başpınara bakın,
Evlükten Umaçtan senin var farkın,
Kasaba dedim,köyüm geldi aklıma.

Zülküf ile Adil çobanlara küserdi,
İpeğin memed onlara ceza keserdi,
Malkayasından yaman bir yel eserdi,
Timinni dedim,köyüm geldi aklıma.

Bir koyun İmbaşında divana durdu,
Yemez mi onu yabanın çakalı,kurdu,
Penzehirdir Kömüşün yoğurdu,
Çonsuz dedim,köyüm geldi aklıma.

Bir başka kokardı otlar ekinler,
Çürürdü bahara beslenen kinler,
Hani Gutubaş,hani, abbsın eminler
Karakaya dedim,köyüm geldi aklıma.

Bu gökle,bu yer çok şeyler gördü,
İyiyi kötüyü aldı götürdü,
Varlık derya gibi taştı köpürdü,
Eminkaya dedim,köyüm geldi aklıma.

Nazım dayı sanki melekti,
Yaşasa çok şey ekecekti
Rahmetli emekli olunca köye gelecekti
Yusuf dedim,köyüm geldi aklıma.

Lakaplar süstü,yada bir ündü,
Yastıklar tüyden,döşekler yündü,
Yatsılık zenginler için öğündü,
Çolak İrbeem dedim,köyüm geldi aklıma.

Kar yağar haşhaşlar dövülürdü
Davut Kabaca çok övünürdü
Tayırın Irza arada bir görünürdü
Takvolet dedim,köyüm geldi aklıma.

Kimi Memur oldu,murada erdi,
Kiminin başından taştı derdi,
Görenler dedi ki,Köyün merdi,
Çolak reyis dedim,köyüm geldi aklıma.

Savaşta,barışta önde biriydi,
Verdiğin sözün mutlak eriydi,
Ak sakallı,dervişlerin piriydi,
Sadık Hoca,dedim köyüm geldi aklıma.

Kim ister yarım tasta aşını? ,
İstermi dosta değsin taşını? ,
Mekan tuttu büyük çayın başını,
Karamıstık dedim,köyüm geldi aklıma.

Herkesin evi topraktan damdı,
Akşamlar gene aynı akşamdı,
Hakka secde etti,inancı tamdı,
Şemsiyet Çavuş dedim,köyüm geldi aklıma.

Kimi ağlar iken,kimisi güler,
Açılır kapılar,düşer sürgüler,
Doğru söze,dokuz köyde güldüler,
Ismayıl kaya dedim,köyüm geldi aklıma.


Umutlar boy verdi,hep oldu yarın,
Yol verdi başı yüce dağların,
Görmüştü,zulmünü yağmurun,karın,
Toslağın Apuk dedim,köyüm geldi aklıma.

Zaman acıları eritti,tek,tek,
Meşeler yakacak,ya da oldu direk
Kimine ev yaptı,kimine terek,
Eğşici dedim,köyüm geldi aklıma.

Doğarken harama içmişti andı,
Eyyub’un sabrı ona nişandı,
Herkesin sevdiği emin insandı,
Rahim Hafıs dedim köyüm geldi aklıma.

Cömertti dostla yiyip içerdi,
İyiyi kötüyü mutlak seçendi,
Kıprıs Gazisi aslı Alanlı
İpçi dedim köyüm geldi aklıma.

Şahit bulamadı göstersin kimi?
Bitmedi davası bir mi iki mi?
Usandı mahkeme Zabıt Hakimi,
Loğman dedim köyüm geldi aklıma.

Umutları heybesinde sarardı.
Köyden köye nasibini arardı.
Eşeğini sağlam yere bağlardı,
Güdek Fezi dedim köyüm geldi aklıma.

Kınalı Keklik Kayalarda öterdi,
Sevda kokan gelincikler biterdi,
Bacasından ince duman tüterdi,
Ahmet dedim köyüm geldi aklıma

Çetin bir hayata yiğitçe, mertçe
Korkusuz başlamış, birazda sertçe,
Titrerdi tabana vurduğu ökçe,
Şef Ramazan dedim köyüm geldi aklıma.

Gökyüzünde turna katar katardı,
Feramuşun Öküzü çekmez yatardı.
Hakka aşinaydı Hakkı tutardı,
Guru Şahap dedim köyüm geldi aklıma.

Onurluydu ama hayat azizdi,
Hizmette kusursuz evlatlar dizdi.
Parlayan alevdi, sofi titizdi,
Keloğ dedim köyüm geldi aklıma.

Omuzlara düşen koca bir yüktü,
Dizlerde yama dirsek söküktü.
Kendi küçük ama adı büyüktü
Gafurun Apuk dedim köyüm geldi aklıma.

Gayreti ganiydi işi asandı.
İnançlı azimli çetin insandı
Yok ile aza içmişti andı,
Şipşip Emin dedim köyüm geldi aklıma.

Ağaçlar bozkırla beraber yandı,
Bulutlar ağladı toprak uyandı,
Hatırı sayılan ağır adamdı,
Hacı Sofu dedim köyüm geldi aklıma.

Eyneğulün suyu soğuk serindi,
Eğilip içmeye kimler erindi
Pehlivandı el ense ye gerindi,
Tog Ton Hasan dedim köyüm geldi aklıma.

Şakul tuttu bina yaptı herkese,
Taş duvarlar dile gelse söylese
Ondanda bahsedelim öyleyse
Kazımın Iramadan dedim köyüm geldi aklıma.

Unutmasın onu erenim pirim.
Erenler izine sürünen kirim,
Gönlü zengin sofi baba fakirim.
Hacı Kuddüs dedim köyüm geldi aklıma.


Esirgemez insanlığı beşerden
Garezi kini silmiş defterden
Ezelden beri uzaktı şerden
Hacı Talip dedim köyüm geldi aklıma.

Kim çomak soktuysa dönen tekere,
Beladan usandı yuhh dedi şerre,
Bıraktı davayı bazen mahşere,
Börekçi Ömer dedim köyüm geldi aklıma.

Ermişti kemale din ile haya.
Allah için hazır her an duaya,
Rıza Pazar dedi yoksula baya,
Emür dede dedim, köyüm geldi aklıma.

Gençliği bir cevher közdü ateşti,
Dostuna en çetin günde yetişti.
Çayırında pehlivanlar güleşti.
Deli.Memet dedim, köyüm geldi aklıma.

Beraber içti ak ayranı tasta.
Yıkıcı olmadı yaptı hep usta.
Kem gözle bakmadı yarana dosta,
Memetusta dedim köyüm geldi aklıma.

Hicret ölüm gibi eller onundu,
Sılada açmayan güller onundu.
Havadan esen yeller onundu,
Çanasıçan dedim köyüm geldi aklıma.

Her ömür gibi eller onundu,
Ağarır mı? Sakal yüze yüz ona,
Adam gibi adam dediler ona
Burhan ağa dedim köyüm geldi aklıma.


Güneş tepedeydi ufuklar gözler,
Tabanlar nasırlı yamalı dizler,
Sürünün peşinde kaybolan izler.
Kör beşir dedim,köyüm geldi aklıma.

İyi bir komşuydu, adamdı, hastı,
Olmadı kimseye yanlışı, kastı,
Efendilik sanki Ona mirastı
Kör Gafur dedim,köyüm geldi aklıma.

Gezenler bilirdi onun yerini,
Arar bulurdu adamın birini
Kimseye Söylemezdi sırrını,
Kefçinin Elvan dedim, köyüm geldi aklıma.

Yüksekte süzülen ala şahindi,
Onunla erdemli vede sakindi,
Kaveninin Önüne oturdu grindi
Kasım dedim,köyüm geldi aklıma

Zaman öğütürken matemin yasın,
Vakitsiz gelen ölüm utansın,
Sevenler Gurbette yad etsin ansın,
Güllünün Şaban dedim, köyüm geldi aklıma

Kucakladı hakkı, hakka donandı,
Yanlışa yalana içmişti andı,
Adı gibi halim selim insandı
Sadık hoca dedim, köy geldi aklıma.

Paylaştı herkesle ekmeği tuzu,
Gözetti yoksulu açı susuzu,
Haktan yana kantarının topuzu.
Şıh Memed dedim, köyüm geldi aklıma.

Hasanlar çoktu selam Hakkıya
Her biri aitti başka bir soya
Namını duyurdu dağa; ovaya,
Bilal kaya dedim köyüm geldi aklıma.


Kimde bulunurdu beş yüzler, binler.
Yasaydı herkese töreler, dinler,
Her bayramda bölük bölük gezenler,
Şerif kaya dedim köyüm geldi aklıma.

Kayada bir iz inceden ince,
Görünce toprağı kazdı derince,
Dağıldı karataş balyoz yiyince,
Çile Mıstık dedim köyüm geldi aklıma.

Utancın adı hayaydı ardı,
Herkese yetecek kadarı vardı,
Ferhat gibi kazdı; dağ tepe yardı,
Dozer Mıstık dedim, köyüm geldi aklıma.

O günler bulunmaz ne güzel gündü,
Gelmeyecek asla çünkü o dündü,
Bastonu eline aldı düşündü,
Çolak Şevket dedim, köyüm geldi aklıma.

Kimse bulaşmasın masum bir aha,
Değmez ki bu dünya aha günaha,
Medine’de tövbe dedi bir daha,
Hacıhasan dedim, köyüm geldi aklıma.

Eser deli rüzgar,bozardı hava,
Buz keserdi yollar donardı,
Ses verir durmaz giderdi ava,
Kuşçu dedim, köyüm geldi aklıma,

Herkes nasibini koştu,aradı,
Kimisi az buldu huzuru,tadı,
Yıllar acıları sildi,yıkadı,
Eski adam dedim,köyüm geldi aklıma.

Kimse yetinmedi çok ile aza,
Ulaştık beraber bahara yaza,
Yaşadık yıllarca omuz,omuza,
Topal Rahim dedim, köyüm geldi aklıma.


Cevher yürektedir bakılmaz boya,
Dokunmadı asla sabuna suya,
İsterdi ki kanı su ile yuya,
Kadir dedim,köyüm geldi aklıma.

Soğudu çeliğin örsteki kini,
Bilmezdi bave riya,yemini,
Kusursuz inancı sabırı dini,
Gosdali dedim, köyüm geldi aklıma.

Keskin nişancıydı erde eratta,
Mavzerler kuşandı en çetin hatta,
Ustaydı silahta küheylan atta,
Timinni dedim,köyüm geldi aklıma.


Dünyayı bitmeyen ganimet sandı,
Tevekkül sahibi gamsız insandı,
Anladı ki heyhat her şey yalandı,
Ellas Çavuş dedim,köyüm geldi aklıma.

Neyle ölçülürdü hayatın tadı? ,
Umudu tasadan önce yaşadı,
Sonunda oda Ankarayı dolaştı
Kuşmemet dedim,köyüm geldi aklıma.,

Köyümde herkes başımda tacım,
Anamdan doğmayan kardeşim bacım,
Ölseydi kimseye demezdi aç’ım,
Muhsin Doğu dedim,köyüm geldi aklıma.

Dağlardan aşınca düştük bir ize,
Gönüller ferahtı baktık yüz yüze,
İlaç saydık küfrünü biz bize,
Ismayıl Kaya dedim,köyüm geldi aklıma.

Acırım ah ile geçen güne ben,
Ömürden çalınmış saymam düne ben,
Komşumdu düşünürüm onu ben,
Mamak dedim,köyüm geldi aklıma.

Bereket karıştı alın terine,
Verirse Mevla’m sormaz birine,
Ulaştı herkesten önce yerine,
Şeyta2n memed dedim,köyüm geldi aklıma.


Benzerdi Kasımda kızaran güle,
Konuştukça kopar sanki velvele,
Hiç kimseye etmezdi vallah çile
İrayimin Sadık dedim,köyüm geldi aklıma.

Arama ne olur o yalın tadı,
Uzaklara kaldı kimin muradı,
Onlarda bu köyün evladı,
Almancı dedim,köyüm geldi aklıma.

Tarlada çayırda el tuttu bize,
Harmanı hasadı getirdi dize,
Bakarsa değerdi nazarı göze
Gara Talip dedim,köyüm geldi aklıma.

İşledik toprağı,ekmeği böldük,
Gökyüzünden yıldız gibi döküldük,
Beraber ağladık,beraber güldük,
Gara Bayram dedim,köyüm geldi aklıma.

İsyanı olmadı yok ile azda,
Piyade yürüdü kar ile buzda,
Azığı değnekte,değnek omuzda,
İzzet dedim köyüm geldi aklıma.

Eridi dağların kar ile buzu,
Beraber aradık ekmeği tuzu,
Olmadı hiç Mahmutların yolsuzu,
Hasan dedim,köyüm geldi aklıma.

Müşkülün var ise bilsin erenler,
Utansın destursuz bağa girenler,
Selam olsun Başpınara yarenler,
Kör Mutuk dedim, köyüm geldi aklıma.

Herkese ev yaptı kerpiçten,taştan,
Seyretti köyünü,yüksek yamaçtan,
Yenik çıktı hayat denen savaştan,
Seferusta dedim,köyüm geldi aklıma.

Yakındı bize tüm civar köyler,
Hükümet emrini havale eyler,
Karakol,nufus,p.t.t.beyler,
Hafız dedim,köyüm geldi aklıma.

Yenilmedi ne varlığa ne mala,
Yaşadıkça oda erdi kemala,
Bulaşmadı hiçbir aha,ve mala,
Ürüşan dedim,köyüm geldi aklıma.

Onunda hayali bir düşü vardı,
Ecel Almanya’da bizden kopardı,
Matemi büyüktü yürek yakardı,
Niyaz dedim,köyüm geldi aklıma.

Herkes tanınırdı kader kısmete,
Çünkü bürünmüştük kemikle ete,
Duası ulaşsın Hikmet ile Nimete,
Babam dedim,köyüm geldi aklıma.

Söyleyin sevdamı gökteki kartala
Götürsün selamım,karaverana
Sizler aldırnayın sakın bana
Ömer dedim,köyüm geldi aklıma.

Söylermi? Olsaydı zamanın dili,
Görelim kim olmuş yoksul kefili,
Ustaydı yakıştı kesere eli,
Apukçavuş dedim,köyüm geldi aklıma.

Gardaşının Motoruna biner gezerdi
Bu benim der kesin bir nişan çakardı
Cigarayı cigarayla yakardı,
Deli Norıttin dedim,köyüm geldi aklıma.

Binerdi dor ata bey ile ağa,
Sürürler salınır besiye dağa,
Yetmedi bir kadın,düştü tuzağa,
Gavur Hasan dedim,köyüm geldi aklıma.


Evlerinin önü serin bir dere,
Dolanı dolanı çıktı sefere,
Su sesini katık etti kadere,
Sağırapuk dedim,köyüm geldi aklıma,

.

Dağlar allanırdı gelince bahar,
Kamçılar şaklardı koşar kıratlar,
Sürer kurt izini inine kadar,
Kasım dedim,köyüm geldi aklıma.
.

Ardına düşerken gece fırsatın,
Kaçırdı keyfini kamçı kıratın,
Koşardı ekmeğe sırtında atın,
Muharem Kale dedim,köyüm geldi aklıma

Gökyüzü yol verse aya mehtaba,
Hazırdı baltası urgan araba,
Dile gelse orman ne der acaba? ,
Meleğin Ramadan dedim,köyüm geldi aklıma)

Soludu dev gibi ılık ter döktü,
Utandı seyran yere diz çöktü,
İnledi kağnısı kayış kök söktü,
Aynacı dedim köyüm geldi aklıma.

Umut uzak olsa yakın görünür,
Hayal pınarından akar dökülür,
Yetmedi yaşama biçilen ömür,
Kefçi dedim,köyüm geldi aklıma.

Olurmu bülbüle rakip serçe,
Potinim su çekti düşünce ökçe,
Söküldü tabana vurduğu pençe,
Süleyman dedim,köyüm geldi aklıma.

Dikenin işi ne gül ile bağda,
Perçemi feleğin ördüğü ağda,
Gel dedi ölüm en civan çağda,
İrbeem,dedim köyüm geldi aklıma.

O günler ne zalim,çetin zamandı,
Yaş ile beraber kuru da yandı,
Ismayılın umudu iyi adamdı
Baddal Sadık dedim,köyüm geldi aklıma.

Kutsal saydım nasırını kirini,
Rüzgarlar kuruttu soğuk terini,
Yıldızlar ısıttı Onun yerini,
Deli Yusuf dedim,köyüm geldi aklıma,

Bıraktı sılayı gitti yüzüstü,
Gurbet kucağında kadere küstü,
Tebessüm yüzünde ince bir süstü,
Abdulla dedim,köyüm geldi aklıma. (Hacısofuların)

Yürekte ne varsa dedi dil ile,
Sürüden ayırma yürü el ile,
Bizden selam olsun hacı selime
Şaban dedim,köyüm geldi aklıma.

Sevgiler yürekten yüreğe aktı,
Gönülden gönüle bir iz bıraktı,
Sıla hasretini uzakta tattı,
Cek Cek dedim,köyüm geldi aklıma.

Ulaşmak isterdi yat ile kata,
Bir sıfır başladı baştan hayata,
Şakladı kamçılar dehh dedi ata,
Kaya bey dedim,köyüm geldi aklıma.

Kusuru yanlışı sildi unuttu,
Hasreti gurbette bal diye yuttu,
O’nun defterinde kötülük yoktu,
Karahasan dedim,köyüm geldi aklıma.


Sarı motur gaz yedikçe delirdi,
Düşe kalka ham yerleri çevirdi,
Siyaset değil ekmeğini bilirdi
Seydar dedim,köyüm geldi aklıma.


Başaklar bozkırla beraber yandı,
Gönüller cemreden önce uyandı,
Yüreği büyüktü Asil insandı,
Mesgut dedim,köyüm geldi aklıma.

Mehtabı kapattı kara bulutlar,
Üşüştü sürüye daşdı aç kurtlar,
Keçene bulaştı dikenler otlar,
Acukcu dedim,köyüm geldi aklıma.

Verdi malı veresiye tüccara,
Kardeştir dedi kara zarara,
Topladı tosun dana bahara,
Gıdının Mıstık dedim,köyüm geldi aklıma.

Zaman utandırdı yamanı yadı,
Umutlar hayali sardı okşadı,
Nasibini Almanyada aradı.
Haydarın Arif dedim,köyüm geldi aklıma.

Kemale erende muhabbet ara,
Sohbetin en koyu tadına vara,
İçmedi mründe ne içki nede cigara,
Nay Nay dedim,köyüm geldi aklıma.

Bilirdi hesabı üç ile beşi,
Olmadı hilede yalanda işi,
Ömür törpülendi döküldü dişi,
Tos Tos Ali dedim,köyüm geldi aklıma.

Dağlarda dolaşan tilkiyi kurdu,
Avcı yeleğini giymeden vurdu,
Heybesinde tavşan,keklik olurdu,
Cabbar Hasan dedim,köyüm geldi aklıma.

Dağlar alev alev kekik kokardı,
Çobanlar şevinde ateş yakardı,
Sürüye yayladı otlak arardı,
Kamilçavuş dedim,köyüm geldi aklıma.


Genç yaşta tutuldu derin bir yasa,
İndi yüreğine matemle tasa,
Yakubun acısına yüreği parsa,
Ismayıl dedim,köyüm geldi aklıma.

Alın teri yüksek yaşam yarattı,
Gurbet kucağında bir düşle yattı,
Sıla hasretini derinden tattı,
Fayık dedim,köyüm geldi aklıma.

Hıçkırdı ağladı öksüz dul ana,
Hüzünle baktı geçen zamana,
Vakitsiz bir ölüm gel dedi ona,
Kerim dedim,köyüm geldi aklıma.

Şafaklar sökerken tan yeri güne,
Dedi ki sakın dokunma düne,
Herkesin gölgesi düşer önüne,
Kör Recep dedim,köyüm geldi aklıma.

Tesbihi,çakmağı,sarı tütünü,
Unuturdu o’na ana sütünü,
Sıla derdi parçalardı bütünü,
Hotmiğin Sadık dedim,köyüm geldi aklıma.

Herkeste vardı asalet payı,
Alçak gönüllüydü,olmadı dayı,
Kovdu karanlığı,sildi karayı,
Yantırhalit dedim köyüm geldi aklıma.

Arazi hududu ölçüp biçerdi,
Tarafsız olurdu hakkı seçerdi,
Yağmuru,bulutu,nemi ölçerdi,
Aliağanın Kemal dedim,köyüm geldi aklıma.

Gün oldu umutlar azdı,yeşerdi,
O’da herkes gibi beni beşerdi,
Kardeşten kardeşe paymı düşerdi? ,
Abdurrahman dedim,köyüm geldi aklıma.

Şahlanırdı onun ati dörtnala,
Yiğitsen haydi durma yakala,
Yol vermezdi yol kesene,çakala,
Müşeret dedim,köyüm geldi aklıma.

Yağız atlar yol verseydi topala,
Gem almazdı dolu dizgin dört nala,
Sığmadı mızrak işte çuvala,
Reşit dedim,köyüm geldi aklıma.

Değişti nesiller erdi kemale,
Hedefler yöneldi daha güzele,
Tiryaki çayını doldur tazele,
Kabakhasan dedim,köyüm geldi aklıma.

Söyler mi? ,olsaydı dili zamanın,
Görseydik halini yadın yamanın,
Ölçüsü erdemdir adam olmanın,
Hebiblerin Hamdi dedim,köyüm geldi aklıma.

Kimse bilmez iken heceyi harfi,
O yaptı köyden Liseye terfi,
Yaşattı töreyi,kültürü,örfü,
Yusuf Hoca dedim,köyüm geldi aklıma,

Atılmaya görsün papucun dama,
Bulaşır huzurun,kedere gama,
Kopar iplik iğne tutmaz ki yama,
MIncıllı dedim,köyüm geldi aklıma.

Ana ağıt yaktı ağladı,yandı,
Feryadı dağlara,arşa dayandı,
Hayata hazır,taze fidandı,
Dursun dedim,köyüm geldi aklıma.

Kar yağar Adil ava giderdi,
Boş dönmek ayıp,hemde kederdi,
Tazısı tilkiye isyan ederdi,
Yakubun Sadık dedim,köyüm geldi aklıma.

Bekçiye git onu çağır dediler,
İşitmez o biraz bağır dediler,
Yüreği ak ama sağır dediler,
Davut dedim,köyüm geldi aklıma.

Bilseydi ezelden garip bahtını,
Yapardı yükseğe elbet tahdını,
Kamçıladı öksüzlüğün atını,
Deli Nori dedim,köyüm geldi aklıma.

Umutlar yeşerdi eridi zaman,
Asalet büyüktü tüterdi duman,
Yazılmış Kütükler soyadı Doğan,
Tos Tos dedim,köyüm geldi aklıma.

Beyazlar ak’tı,kırmızı al’dı,
Okuyan yazan gençler çoğaldı,
Her kardeş ilimden payını aldı,
Gardiyan dedim,köyüm geldi aklıma.

Çokluğu bereket bir nimet sandı,
Düzensiz yaşama içmişti andı,
İşi zora koştu,kural utandı,
Muharem Kaya dedim,köyüm geldi aklıma.

Alçak gönüllüydü değildi efe,
Yüreği ipekten açan kadife,
Sevmezdi softayı selam Şerefe,
Şerefçavuş dedim,köyüm geldi aklıma.
.
Bir değer varsa eğer dünyada,
En büyük umuttu köylüme ada,
Altında ufaktır,ağır pahada,
Kadir dedim,köyüm geldi aklıma.

Mahşere kalmasın ah ile günah,
Ak düştü saçıma yüreğim sabah,
Herkesin birini bin etsin ALLAH,
Hatip dayı dedim,köyüm geldi aklıma.

Bir zaman feleğe kafa tutanlar,
Bir sinek değilken fili yutanlar,
Uyansaydı mezarlıkta yatanlar,
Ölüm dedim,köyüm geldi aklıma.

Arif Canım Köye verdim Gönlümü,
Hiçbir zaman unutmam ben köylümü,
Özür Dilerim Affedin Köylüm Özrümü
Rahmetli dedim,köyüm geldi aklıma

Arif Can
Kayıt Tarihi : 1.2.2012 12:09:00
Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Şiiri Değerlendir
Yorumunuz 5 dakika içinde sitede görüntülenecektir.

Bu şiire henüz hiç kimse yorum yapmadı. İlk yorum yapan sen ol!

Arif Can