Şair Berzan - Anarşizm Ve Teknoloji Şiir ...

Şair Berzan
72

ŞİİR


1

TAKİPÇİ

İnsanın yoğun [intensive] bir tanımını vermek her zaman oldukça cazip olagelmiştir. Atalarımız, kendi felsefi yetilerinden ve (kendilerince) bunların geriye kalan hayvanlar alemindeki [fauna] belirgin bariz yokluğundan ötürü öylesine şaşkına dönmüşlerdi ki, kendilerini homo sapiens diye nitelendirdiler. Siz ve ben, bu asil ünvanı kendi adımıza hiçbir çaba göstermeksizin miras edindik. Daha yakın zamanlarda, Huizinga'nın homo ludens [insanoğlunun hayattan zevk alabilme yönü] ve Korzybski'nin 'zaman inşa eden insan' [man the time-builder] tanımlama girişimlerini gördük. İlki, amacı olmayan faaliyetin, oyunun, daha değerli ve önemli gördüğümüz faaliyetlerin gelişimindeki önemi vurgular. İkincisi ise, insanı, deneyimi sembolize edebilme, ve böylece [insanın] bunu, zaman ve uzamda kendisinden çok uzakta yaşayan türlerin üyelerine aktarabilme yetisiyle nitelendirir. Bu arada, Korzybski'nin, Manhood of Humanity'de verdiği tanım kapsamlı [extensive] bir tanımdır.

Ben de kavgaya hazırım, ve modern zamanların insan yiyen çılgın devlerinden [ogre] birisi, bir teknolojist, makinanın kendi kendisini aşağılayan kör bir uşağı olarak, yoğun tanımları reddediyor ve Korzybski'nin tanımından geliştirilen kendi kapsamlı insan tanımımı ortaya koymayı tercih ediyorum; tanımımı ifade etmek için homo aedificians ismini ('inşa edici insan') [man the builder] seçiyorum. Yoğun tanımlar metafiziğe aittir; bu nedenle, tanımımın kapsamlı olmasını inanılır kılmak bana kalıyor. Tanımın doğrulanmasına yönelik açıklamalar şöyledir:

'Bu gezegenin kendi etrafındaki yüzmilyonuncu dönüşünün özelliklerini çözümlemek için, en azından bir dönüşünü sırasında yüzeyini yeterince ayrıntılı bir şekilde gözlemleyin. Çevrelerindeki maddelerden nesneler [artefact] üreten sayısız yaşam formu göreceksiniz. Daha fazla gözlem gösterecektir ki, bu yaşam formlarından birisi haricinde tümü, verili bir yaşam formu sadece bir nesne tipi [üretir]; ve, [bunu da] ancak aşırı sınırlı ekolojik bir çerçeve içerisinde üretir. Ancak, geriye kalan bu yaşam formunun çok çeşitli nesneler ürettiği görülecektir, ve değişen çevresel maddelerimizden uygun ara süreçler yardımıyla aynı nesneyi ürettiği de görülebilir. Eğer gözleminizi kendi etrafındaki yüz defa dönüşe genişletirseniz, daha önce vurgulanan yaşam formu haricindeki yaşam formları tarafından üretilen nesneler kümesinde hiçbir değişiklik olmadığını gözlemlersiniz. Bu yaşamformu tarafından üretilen bazı nesneler artık üretilmiyor olacaktır, bazıları ise artık tamamen farklı bir çevresel maddeden yapılıyor olacaktır, ve daha önce üretilmeyen çok sayıdaki yeni nesne olduğu dikkati çekecektir. Eğer ayrıntılı çözümlemeyi yüzün lineer katsayısı kadar gözlemle geliştirirseniz; diğer nesnelerin, olayların veya yaşam formlarının sembolleştirmelerine [simgeleştirilmeleri], soyutlamalarına indirgenebilecek bir nesne grubunu gözlemlersiniz. Gözlemlerinizle özelliklerini kendine özgür bir şekilde tanımladığınız [particularize] bu yaşam formuna insan denilir.'

İnsanın bu tanımı, kalp veya ruh, sanat veya idrak [intellect] hakkında hiçbir şey söylemez. Bunun alçakça olduğunu söyleyebilirsiniz. Belki. Ancak bu gerçekliği kanıtlanabilir bir şeydir; kişisel varsayımlardan yoksundur ve tartışılmakta olan türlerin tanınmasına yol açacak eylemlerin icrası için gereken talimatları kapsar. Bu, insanı, bu gezegendeki tek alet yapıcı ve sembol geliştirici olarak tanımlar; yani, teknolojileriyle.

Tamamını Oku