Alvarlı Aşık Reyhani(Devam-19)

K
14*
Bülbül güle aşık olmuş,
Ağlar gezer, aşık hiç yok.
Canında bir canan bulmuş,
Name yazar, aşık hiç yok.

Kimi yanar, kimi tüter,
Kimi yeter, kimi beter,
Kimi alır, kimi satar,
Her yer Pazar, aşık hiç yok.

Ne canana bir can oldum,
Ne bir elden tutar oldum,
Ne bir mahir kaptan oldum,
Gemim yüzer, aşık hiç yok.

Yaramı bir saranım yok,
Başucumda duranım yok,
Zararımı görenim yok,
Kar-zarar var, aşık hiç yok.

Yalnız elhamd-dülillah var,
Aşkım amentübillah var,
Yandım hasbetenillah var,
Bahçe bimar, aşık hiç yok.

Nakış nakış olmuş her yan,
Allah: ‘Bende’ Demiş. ‘her can.’,
Bulutlar kan, yağmurlar kan,
Derya coşmuş, aşık hiç yok.

Reyhan arar, var göremez,
Bilen görmez, gören demez,
Her aşık bu sırra ermez,
Aşıklar var, aşık hiç yok.
---------------------------
14* Bülbülün güle aşık olduğu, onun için ağlayıp inlediği söylenir. Aldırma; ortada aşık-maşık yok. Kendinde güya bir sevgili bulmuştur ve ona mektuptur ki; yazmaktadır ama ya aşık, o hani? Kimileri yalnız yanar, kimileri sadece tüter, kimileri olgundur, kimileri hamdır, kimileri ona-buna satarlar, kimileri ondan-bundan alırlar. Her yer bir pazaryeri gibidir fakat aşık arama; bulamazsın. Ne bir sevgiliye can olabildim, ne kimseye bir şeyler verebildim, ne de bir usta kaptan olabildim. Gemim yürüyor ama aşk ile şevk ile değil, eh işte öylesine. Hala daha öğrenmek istiyorum, öğretenim yok. Bu yüzden ne bir zarardayım, görüp de söyleyenim yok. Karı-zararı öylece ortada ama aşığın kendisi ortalarda yok. Her neye baksam; her neyi görsem; her neyi incelesem; en güzel biçimde yaratılmış, Allah ‘Bunları işte böyle yaratan benim.’ Demiş. Bulutlar kan kan olur da yağmur kan kan yağmaz mı? Varlık denizi gibi şahlanmış da farkına bile varan, hayran olan yok. Reyhani arıyor da, var olan hiçbir şey bulamıyor. Çünkü; ortada hiçbir şey yok da, varmış gibi görünüyor. En ‘Benim’ diyen bile bu gizi yani bu sırrı göremiyor ve görebilenler de onu kendilerine saklıyor. Ben hiçbir Halk Aşığı ‘nın kolay kolay bu sırra erebileceğini pek sanmıyorum. Zira; aşık görünmelerine bakma; aşık-maşık değiller.
Reyhani gibi, gözegelir bir eöğrenim ve eğitim görmemiş birinin böylesine derin görüşlere sahip olabilmesi ve onları hem çok kolay bir biçimde, hem de hiçbir ön hazırlık yapmadan yani irticalen çalıp söylemesi şaşırtıcıdır. O ‘nu başka Halk Aşıkları ‘ndam ayıran da bu özelliktir. Bunu geçmişindeki birbaşınalıklarına yani yalnızlıklarına borçlu olduğunu sanmaktayız. Dizelerinden anlaşıldığına göre; aşık, kendisi için hiç de gerekli olmadığı halde, öteden beri bir Mürşid-i Kamil yani Noksansız bir Yolgösterici bulamamış olmanın üzüntüsü içindedir.
Yukarıda değinmediğimiz ve yorumunu özellikle buraya bıraktığımız bir hususa geçmek istiyoruz: Aşık, bu şiiriyle ortaya koymak istediği görüşlerini, şiirinin beşinci dörtlüğünde özetlemiş gibidir. Nitekim, var gibi göründükleri halde yok olanların arasında tek var olanın ‘Şükre Layık Allah’ tan ibaret bulunduğunu pekilenmekte ve söylemektedir. Kendisinin O ‘na inanma aşkı içinde olduğunu vurgulamaktadır. O ‘nun için yanıp tutuşulması gerektiğini ortaya koymaktadır. Çünkü; ona göre bahçe yani bu evren, O ‘nun var gibi göstermesi olmadıkça yoktur.
Şiir hece ölçüsündedir ve 4+4 duraklı 8 ‘likten ibarettir. Duraklar yerlerine koyulduğundan, söyleyiş güzeldir. Örgü öncekiler gibidir ve dörtlüklerin sonları katmerli kafiyelerle bağlanmıştır.

(ALVARLI AŞIK REYHANİ isimli Araştırma-İnceleme 'lerinden > 77-80/201)
(Devam edecek...)