Alvarlı Aşık Reyhani(Devam-17)

I
12*
Dedim: ‘Aşık mısın dostun babına? ’
‘Bir kere uğradım.’ Diye ağladı.
Dedim: ‘Düş oldun mu ızdırabına? ’
‘Kesilmez feryadı.’ Diye ağladı.

Dedim: ‘Nedir, bu sevdanın diyeti? ’
Dedi: ‘Ölmeyince dolmaz müddeti.’
Dedim: ‘Dolaştın mı garbı-gurbeti? ’
‘Gezdim adım adım.’ Diye ağladı.

Dedim: ‘Sever misin civanmerdini? ’
Dedi: ‘Hiç çekemem kul namerdini.’
Dedim: ‘Gel sor bana; dertsiz derdini.’
‘Çok dertsiz aradım.’ Diye ağladı.

Dedim: ‘Neden hayat gitti gelmedi? ’
Dedi: ‘Arayanlar vefa bulmadı.’
Dedim: ‘Bu Reyhani neden gülmedi? ’
‘Ben o yare yadım.’ Diye ağladı.
-----------------------------
12* Dost kapısının aşığı nısın? Diye sordum. Ağlayarak o kapıya yaşamında bir kere uğrayabildiğini söyledi. Ayni acılara düşüp düşmediğini merak ettim, düştüğünü, hıçkırıklarının onun için sürüp gittiğini öğrendim. Bu kere başıma gelen sevdanın diyetini öğrenmek istedim ama o bu diyetin yaşamdan ibaret olduğunu önüme koydu. Özlemden yana neyi olduğunu araştırdım ve her saniye özlem içinde olduğunu gördüm. Gencin merdini sevip sevmediğini sordum. ‘Yoksa namertleri mi sevebileceğimi sanıyordun? ’ Dedi. Dertsiz görünmeme bakıp da aldanmamasını, derdin ne demek olduğunu benden sormasını istedim. Sormasına gerek bile olmadığını, bunu zaten bildiğini söyledi. Dedim: ‘Neden öldün, neden beni bırakıp gittin? ’ ‘Sevginin vefasız olduğunu biliyordum. Ona dayanmaktansa; ölmeyi yeğledim.’ Dedi. Yüzümün neden hiç gülmediğini söylemesini istedim. ‘Ben sana artık yabancı gibiyim, yüzün nasıl gülebilsin ki? ’ Diye ağladı.
Aşığın bu şiirinde ölü bir sevgiliyle gıyabında birbir görüşme mevcuddur. Kendi duygularını öyle belirten Reyhani, Hatun ‘un duygularının da söylediği gibi olmasını düşünmüştür.
Şiir, benzerine sıkça rastlanmış ve rastlanılacak olan Halk Edebiyatı ‘na özgü ‘Dedim-Dedi’ türündendir. Bu türün en tanınmış ozanı Erzurum ‘lu Aşık Emrah ‘tır. Emrah ‘ın ‘Dedim-Dedi’ sindeki o lezzetli ‘… Dedim: Erzurum nen? ’ Dedi: ‘İlimdir.’ Dedim: ‘Gider misen? ’ Dedi: ‘Yolumdur.’ Dedim ‘Emrah nendir? ’ Dedi: ‘Kulumdur.’ Dedim: ‘Satar mısan? ’ Dedi ki: ‘Yoh yoh.’ Biçimindeki dizelerini unutabilmek olanaksızdır. Bunu böyle söylediği için Reyhani ‘yi Emrah ‘ı yansılamakla suçlayamayız. Bu bir türdür, Reyhani çalıp söylemeseydi, birçok ozan yine çalıp söyleyecek, yine yazacaktı.
Şiir yine6+5 duraklı 11 ‘lik hece ölçüsündedir. Kafiye örgüsü yine (a-b-a-b) , (c-c-c-b) , (d-d-d-b) , (e-e-e-b) dir. Genelde duraklar yerindedir. Alışıla ve görülegeldiği gibi, aşık son dörtlükte adını söylemekte, dizelerine imzasını atmaktadır.

(ALVARLI AŞIK REYHANİ isimli Araştırma-İnceleme 'lerinden > 70-72/201)
(Devam edecek...)