ALIP AYA SAKLADIM
Suya kayan anların hatırası içimde
Kor desenli sözcükler çalınmış bilmem kimde?
Yağmalandım vuruldum geçen sene ekimde
____Göçmen kuşlar söylerken ayrılık türküsünü
____Şiirlerle öldürdüm sevdanın öyküsünü.
Hecelere yükledim hissettin mi çağrımı?
Rüzgârların dişleri parçaladı bağrımı
Geceye koşan mehtap dindirmedi ağrımı
____Dalgalarla çarpıştı dinmek bilmez celâlim
____Tüm dünyaya yayıldı gönülden ihtilâlim.
Artık solgun resminle ışımıyor akşamlar
Rahat vermez hücremde süründüren bu gamlar
Kalbimin kırığından acıtan anlar damlar
____Seher vakti çiçekler yudumlarken son çiyi
____İki düş arasında yitirdim bu sevgiyi.
Sararan yapraklarla ezildi bak kederim
Hasrete mahkûm oldu gönül denen ejderim
Ezaya ekmek banıp “Bu kadar yeter! ” derim
____Gururum parçalandı bir örümcek ağında.
____Dert devşirdi kılıçlar birden ağrı dağında.
Günler geçmek bilmedi perişan harap ayım
Çöle düştü ikbâlim hicran mı benim payım?
İşte budur ahvâlim daha neler yapayım?
____Zaman geçti üstünden tükendi bende aşkın
____Çağlar içimdeki gam çağlayan kadar taşkın.
Titretsin yeryüzünü dem karası bakışlar
Ezmemeli ruhumu kalpten kalbe akışlar
İlkbaharı özledim uzak kalsın tüm kışlar
____Vuslata zincirleyip derdini yasakladım
____Hayalini cebimden alıp aya sakladım.
Afet Kırat
Kayıt Tarihi : 1.5.2009 23:26:00
Şiiri Değerlendir
© Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve / veya temsilcilerine aittir.
D E Ğ E R L E N D İ R M E L E R İSMAİL ADİL ŞAHİN _______________Puan: 90 Değerlendirme: Şekil Yönünden: 7+7=14’lü, duraklı hece ölçüsüyle yazılmış. Durak ve hece sayılarında hata yok. Kafiyeleniş halk edebiyatımızın türkü formunda ve kafiye hatası yok Ancak, bu nazım türüyle yazılan eserlerde 14’lü hece geleneğe pek de uygun değil. Noktalamada eksikler olmakla birlikte, imlâ hatası yok. Muhteva Yönünden: Şiir güzel mecazlarla ve edebi sanatlarla süslenmiş. Âhenk ve coşkusu iyi. Kurgusunu beğendim. Okuması zevk veriyor, kutluyorum. SEYİT KILIÇ______________________Puan: 90 Değerlendirme: Muhammes bir eser. İlk üç mısra kendi arasında ve son kalan beyit kendi arasında kafiyeli… Eylül melâline inat “Ekim.” ”Rüzgârların dişleri parçaladı bağrımı” Rüzgârın dişi! .. Teşbih… “geceye koşan mehtâb! .. ”Kalbimin kırığından acıtan anlar damlar” Kalp kırığı. Güzel bir istiâre. Kırık ve çatlak olan yerlerden sıvı olan şeyler damlar. Sızar bir yağmur gibi. Kalp kırığı. Güzel bir istiâre. Kırık ve çatlak olan yerlerden sıvı olan şeyler damlar. Sızar bir yağmur gibi. “____Dert devşirdi kılıçlar birden ağrı dağında.” Zannedersem bu Ağrı dağı bizim Ararat. Şairle eserinin yazılmasına müsebbib olan arasında bir münasebet olsa gerek. Yoksa Ararat’tan yüce Everest var… ”Titretsin yeryüzünü dem karası bakışlar” Dem karası… Kan karası. Nefes, soluk, zaman… İçki, yudum, söz, rakı… Ve gözyaşı! Siyâhî sevdâların damlası siyâhî olur. Ve bir ayrılığın bir firak ve hicranın ziyâsı düşmüş leylî. Unutulmayan anların hatırası… Şiir dili çok güzel… Zengin. Çok zengin ve tunç kâfiye ile örülü kulağı ahenk ile dolduran lâtif bir nevâ… Yavaş yavaş sönmeye yüz tutmuş aşkın resimleri solgun olur. Ya resimler soluktur. Ya da “…dem karası bakışlar.” Dev gibi gönüller de yenilirler. Ve ejderlerde mahkûm olur bir örümceğin ağında. Ay hilâle bürünür ve yarım bir gölgede ancak çöle yürünür. Çağlasın yüreğin müessir! Ağlasın gözlerin. Her zorlukla beraber bir kolaylık… Vuslat zincire vurulsa da dert yasaklanmaz şair/e. Bekle şitâyı! Nev-bahar elbet gelecek ay da… YAŞAR BAYAR _____________________Puan: 95 EKREM YALBUZ_____________________Puan: 90 Değerlendirme: 3+2 lik bentlerle kurulmuş 7+7 duraklı başarılı bir şiir. İlk anda dikkatimi çeken, zengin ve tunç kafiyeler oldu. Tebrikler. İkincisi ve belki de daha önemlisi bir hece şiirinde bu kadar imge bulunması. Serbest şiirlerde dahi göremediğimiz bu güzel imgelerin bir hece şiirine yerleştirilmesi kolay olamasa gerek. İmlâ yönünden de dikkat çeken bir hata yok. “ağrı dağında” belki “Ağrı Dağı’nda” şeklinde yazılabilirdi. Özel yorum: Şiirin başlığında “ALIP” kelimesi olmamalıydı. Böyle -ip, -erek, -ecek’li kelimeler dizelere yakışmadığı gibi başlığa da yakışmamaktadır. İkincisi; son dörtlükteki “Hayalini cebimden alıp aya sakladım.” Dizesi şiirin derinliği ile uyumlu değil. Cep kelimesi hoş değil. Hayalin cepte ne işi var. Cep, muhayyileyi istiab edemez ki. Onun yerine, ruhumdan, gönlümden, aklımdan, beynimden, sadrımdan, ufkumdan vb. bir kelime olabilirdi.
Türkü olarak dinlediğimiz sözleri Aşık Agahi' ye ait olan Seher Vakti çaldım Yarin Kapısını şiirini tekrar dinleyip, şerhlerini yeniden okudum.
Yine Kuranda Ankebut (örümcek) suresinde 41 nci ayette anlamını bulan ikazı hatırladım.
Tam not verdim.
Saygılar canım ablam.
Çöle düştü ikbâlim hicran mı benim payım?
İşte budur ahvâlim daha neler yapayım?
____Zaman geçti üstünden tükendi bende aşkın
____Çağlar içimdeki gam çağlayan kadar taşkın.
Titretsin yeryüzünü dem karası bakışlar
Ezmemeli ruhumu kalpten kalbe akışlar
İlkbaharı özledim uzak kalsın tüm kışlar
____Vuslata zincirleyip derdini yasakladım
____Hayalini cebimden alıp aya sakladım.
Sevgili Afet Kırat Hn,
Herbiri birbirinden değerli üstadların yorumlarından çok şeyler öğrendiğimi ekleyerek başlamak istiyorum. Üstadların yorumlarını okuduktan sonra bir de notlarına baktıktan sonra ister istemez muhammes türü ile ilgili bilgilerimi gözden geçirme gereğini duydum. Dize sayıları gözönüne alındığında Muhammes bir eser gibi gözükse de sanırım dizelerin bu sayıları bir eserin muhammes için yeterli olmaması gerekir diye düşünüyorum. Çünkü Muhammes eserlerin uyak yapıları genel kaide olmasa da aşağı yukarı bellidir. 14. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar yazılan muhammes eserlerin uyak yapılartrı arasında sizin kullandığınız uyak yapılarına rastlamak mümkün değil. Tespit edilen 20 adet uyak yapısı var lakin sizin şiirinizde kullandığınız uyak yapısını görmek mümkün olmadı. 21. uyak yapısı olarak eklenebilir ama neden Seyyit Bey tarafından muhammes üzerine oturtuldu eseriniz onu anlamakta güçlük çektim doğrusu. Yanlış kriterlerle değerlendirilirse yorumların da yanlış olacağı kanaatindeyim.
Muhammes 'Sözlüklerde beşleme, beş kat veya beş köşeli, beşli hale getirme' anlamına geldiği söylenen tahmis, önceden beyitlerle yazılmış bir manzumenin her beytinin önüne o beyitle aynı vezinde olan üçer mısra ilavesiyle meydana gelir. Tahmiste sonradan yazılan ve eklenen mısralar eklendikleri beytin ilk mısraı ile aynı kafiyeden olur. Buna göre gazel, kaside gibi ilk beyti mukaffa olan bir manzume tahmis edilince kafiye şemsı şu şekilde olur
aaaaa-bbbbb-ccccc
Eğer tahmis edilen manzumenin ilk beyti, mesela, kıt'ada olduğu gibi, mukaffa değilse, bu durumda da ilave mısralar beytin ilk mısraı ile kafiyelenir. O zaman, meydana gelen bendlerinilk dört mısraları kendi içinde, son mısraları da birbirleriyle kafiyeli olur. Bu kafiye şeması da şöyle gösterilebilir.
aaaab-ccccb-ddddb
Bir başka açıdan da değerlendirecek olursak muhammes genel olarak aruz vezniyle yazılan eserlerde kullanılmış. Ama bu kesin bir kural değil elbette.
Seyit Kılıç üstadımdan bu konuda değerlendirme açısından farklı olduğumuzu düşünüyorum. Ben yazdıklarımın kesin doğru olduğunu da iddia etmiyorum. Ancak kitaplığımda Kültür Bakanlığı tarafından basılmış eserleri incelediğim zaman yazdıklarımın doğru olduğunu düşünüyorum ve eğer yanlışa düşülüyorsa düzeltilmesini yok ben yanlş değerlendirme de bulunuyorsam kaynaklarla birlikte bilgilendirilmemi arzu ederim.
Benim beğenerek ve keyifle okuduğum ve çoğu zaman da bu türe benzer şiirler yazdığım için özellikle şekil açısından çok başarılı bulduğum bir çalışma. Akıcılık mükemmel, konu bütünlüğü mükemmel, uyaklar harika, bir kaç kıtada cinaslı uyaklar göze çarpıyor, duraklar da hata yok, 7+7=14 lü hece ölçüsününün kullanımında sıfıor hata gördüm. Emek yoğun bir çalışma. Ekrem Yalbuz beyin yorumlarına aynen katılıyorum bir şartla hocam 90 vermiş ben biraz bonkörüm galiba 95 puan da ben verirdim notum sorulmuş olsaydı.
Yürekten tebrik ediyorum efendim.
Türk halk edebiyatında muhammes şiir yapısı nasıl olur, bilgilendirilmeyi çok isterdim.
Saygı ve hürmetlerimle,
Celil ÇINKIR
Ezmemeli ruhumu kalpten kalbe akışlar
İlkbaharı özledim uzak kalsın tüm kışlar
____Vuslata zincirleyip derdini yasakladım
____Hayalini cebimden alıp aya sakladım.........emeğine yüreğine sağlık. tam puanla kutluyorum. imgeleri anlamı ile haz veriyor ölçülü olduğu kadar.sevgiyle kal.
TÜM YORUMLAR (36)