Aldı Götürdü Şiiri - Celalettin Tokmak

Not: Ankara rüzgarının düzenlemiş olduu şiir yarışmasında hece dalında 2010 Mart ayında jüri tarafından birinciliğine layık görülmüştür.

Bağdat’tan döner hesap diye peşine düştüm
Kâr’ı aldı götürdü, kar’ı bana bıraktı
Bir uçurum başında ansızın yere düştüm
Yâr’i aldı götürdü, yar’ı bana bıraktı

Bu nasıl oyun idi, bu ne biçim bir kurdu
Hep üstüme yürüdü iti, çakalı, kurdu
Has bahçenin içine büyük bir tandır kurdu
Nar’ı aldı götürdü, nâr’ı bana bıraktı

Mesken tutmuş diyorlar ücrada sekiz ini
İntikam almak kolay bulabilsek izini
Benim olan her şeyin dokuzda sekizini
Biri aldı götürdü, bir’i bana bıraktı

Haber saldım her yöne, vilayete, kazaya
Bu sebepten üç aydır namaz kaldı kazaya
Kura dedi atıştık; düşeş geldi kaza ya!
Zar’ı aldı götürdü, zâr’ı bana bıraktı

Şubat 2010 / Sivas

J Ü R İ D E Ğ E R L E N D İ R M E L E R İ

EKREM YALBUZ_____________________Puan: 95

Değerlendirme:

Farklı bir cinaslı şiir.

11 heceli olsaydı “Cinaslı Koşma” diyebilirdik.

Ayak dizelerinin hepsinde aynı kelime kullanılsaydı “Ayaklı Düz Tecnis” diyebilirdik. Bu şiir hem 14 heceli, hem de ayak dizelerinde kullanılan cinaslı sözler farklı.

Zor bir tarz, zor bir şiir. Bu iş, genç kafa, dinç kafa ve kıvrak bir kalem istiyor. İşin zorluğunu bildiğim için bu şiiri yüzde doksan beş başarılı buluyorum.

Başarısız olan yüzde beş neresidir, ona bakalım.

Birinci bentteki; (peşine düştüm / yere düştüm) de cinas yoktur. Peşine düşmek mecazdır. Peşine takılmak, takip etmek anlamındadır. Burada belki (düştüm) lerin birisi rüya/düş anlamında kullanılabilirdi.

Üçüncü bendin sonundaki; (Biri aldı götürdü, bir’i bana bıraktı) da her ne kadar ilk (Biri) ile adamın biri kast ediliyor olsa da, cinas yapılan kelime orada da bir sayısıdır. Her iki bir’de sayı sıfatıdır. Aynı türden kelimelerdir. Cinas yoktur.

Bir şiirimde bendeniz dörtlük sonlarında şu cinaslıları kullanmıştım:

Yürü tohum ekmeğe, muhtaç olma ekmeğe.
……………………
Balık duyar deryada, o da gider der yâda.
……………………
Sen de katıl sürüye, belki aşka sürüye…
***
Diğer cinaslı sözlerin hepsi mükemmel.

Şiiri özel kayıtlarım arasına alıyorum.

Cinasın usta kalemini kutluyorum.

Konu cinastan açılınca biraz sıkıcı olduğumu biliyorum ama emin olun elimde değil. Her şeyin güzeli güzeldir de sözün güzeli bir başka güzeldir.

Günümüzde cinasın makbulü; hiç kullanılmamış olanlarıdır. Türkçemizde daha yazılmamış binlerce cinaslı söz var. Daha önce kullanılan cinaslı sözleri ne kadar ustalıkla kullanırsak kullanalım tekrardan öte geçmiyor.

Bu arada en çok beğendiğim iki cinaslı dörtlüğü burada okuyucu arkadaşlarımla paylaşmak isterim.

Birincisi; Halk Edebiyatının, âşık geleneğinin incisidir.

Âşık der dağ dayandı
Sineme dağ dayandı.
Dalımı dağa verdim
Ahımdan dağ da yandı.
.......Hanaklı Âşık Niyazi Çaylak

İkincisi de; Tasavvuf Edebiyatının pırlantasıdır.

Âşık der inci tenden
İncinmez inci tenden.
Kemalde noksan imiş,
İncinen incitenden.
Alvarlızâde Efe Hz.

Bize bu imkânı verdiği için şair/e arkadaşımıza tekrar teşekkür ediyor, güzel söz yolunda başarılar diliyorum.

EMİN ZEYBEK______________________Puan: 90
Değerlendirme: Cinaslarla süslenmiş harika bir şiir. Ve okuyanı hem düşündüren, hem tebessüm ettiren yani keyif veren bir şiir. Siz yine de namazlarınızı kazaya bırakmayın :)
Şairini tebrik eder, başarılarının devamını dilerim.

İSMAİL ÂDİL ŞAHİN________________Puan: 95
Değerlendirme:
77 duraklı,14’lü hece ölçüsü.Şekil özellikleriyle de, mecaz ve edebi sanatlarıyla da ustalık tüten bir şiir.Tebriklerimle.

MUSTAFA CEYLAN___________________Puan: 95
Değerlendirme: Mükemmel bir şiir.Şairini kutluyorum.

SEYİT KILIÇ______________________Puan: 90
Değerlendirme: Her dizesi cinas ile örgülenmiş güzel bir eser. Ayrıca son mısralarda musammat şeklinde ikiye bölünse baştaki mısralar kendi arasında cinaslı olurdu. Tebrikler.