Âdem oldum geldim Âdem içine
Nasîb olmaz dürlü candan içeru
Zenbûr olub kândan kâna geçerken
Bir kâna uğradım kândan içeru
Kardaş gel erkâna bu erkân değil
Oynatma atını bu meydân değil
Süleyman’dan esen Süleyman değil
Süleyman var Süleyman’dan içeru
İrfân meclisinde irfân almışam
Lâ’l-i Bedahşan’dan mercân almışam
Bin cânı verüben bir cân almışam
Ol cânı saklaram candan içeru
Hatâyî Sultân’ın nutkunu hakla
Ne dileğin varsa kendinde yokla
Mürşidin pendini iyice sakla
Damardan ilikten kandan içeru
Kayıt Tarihi : 30.5.2016 17:29:00
Şiiri Değerlendir
© Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve / veya temsilcilerine aittir.
Tebriz'i aldıktan sonra Akkoyunlu hanedanına mensup kişiler ile babası Şeyh Haydar'a karşı savaşanların mezarları açılıp kemikleri yakıldı. Akkoyunlu Elvend Mirza'nın askerlerinden 800'den fazlası kılıçtan geçirildi. Babası Şeyh Haydar'ın başının köpeklere atılmasının intikamını bütün sokak köpeklerini öldürerek aldı.[48] İlk üç halifeye lanet okumayanların katledilmesi, Safevilere ve Şiilere sevgi duyan kişilere zulmeden Sünnilerin intikam ateşinde yakılmaları emredildi.[54] Tebriz ele geçirildikten sonra Azerbaycan'da pek çok kişi katledildi.[54][55]
Asta Kalesi, bir ay direndikten sonra aman dileyerek kaleyi teslim ettiler ancak kale halkına ve Türkmenlere katliam yapıldı ve kimi rivayetlere göre 30.000[56][57] kimi rivayetlere göre 10.000[58] kişi katledildi. Türkmenlerin lideri kazığa geçirtilip yakıldı.[ Şehir ele geçirildikten sonra şehirde katliam yapılarak en az 7000 kişi öldürüldü.[63] Ebruh hakimi, Osmanlı elçisinin gözü önünde[64] kadın, erkek akrabalarıyla beraber ateşte yakıldı. Kızılbaşlar, Tabes'i ele geçirdikten sonra 7.000 kişi katledildi.
Babası Şeyh Haydar'la savaşanlar soruşturuldu ve bunun neticesinde pek çok Türkmen kabilesine mensup kişi öldürüldü. Bağdat'a girince çoluk çocuk ayırt etmeden[76] pek çok Türkmen katledildi.[77] Ebu Hanife'nin türbesini yıkıp mezarını açıp kemiklerini yaktılar.[78]
Sünni şehri olan Herat'ı ele geçirince en az 2.000 veya 3.000 kişiyi öldürdü.[79] Herat'ta ilk üç halifeye lanet etmeyi reddeden Şeyhülislam Seyfeddin Ahmed yakılarak[ Hafız Zeyneddin ise feci şekilde öldürüldü.[KAYNAK VİKİPEDİ)
Oynatma atını bu meydân değil
Süleyman’dan esen Süleyman değil
Süleyman var Süleyman’dan içeri
Görünen Süleymanlar bir aynadır sen aynadan görünen gerçek
Süleyman ı fark et demek dedir görünenden görünmeyeni fark
etmek her insana nasip olmaz muhteşemdi
Sitede bugün güne gelen okuduğum bu şiir ile yine bu sitede yer alan Kaygusuz Abdal’ın Adem Oldum Geldim şiiri neredeyse birbirinin aynısı.
Adem Oldum Geldim – Kaygusuz Abdal
Adem oldum geldim adem içine
Uğradım bir hana handan içeri
Zembur gibi kandan kana konarken
Bir kana uğradım kandan içeri
At oynatma zahit bu meydan değil
Bu meydan der isen bu erkan değil
Süleyman der isen Süleyman değil
Süleyman var Süleyman'dan içeri
Aşk bedesteninden mercan almışem
İrfan meclisinden erkan almışem
Bu canı verip de bir can almışem
Saklarım bu canı candan içeri
Şeriatı Muhammede verdiler
Tarikat üstüne bir yol kurdular
Marifet babında sual sordular
Hakikat var hakikattan içeri
Kaygusuz eydür bir nutkum hakla
Bir mürşide el ver kalbini pakla
Mürşidin verdiğin tut kavi sakla
İlikten kemikten kandan içeri...
Kaygusuz Abdal'ın sitede 1341 - 1444 tarihleri arasında yaşadığı belirtilmiştir. Şah Hatayi ise yine siteye göre 1487- 1524 tarihleri arasında yaşamıştır. Şah Hatayi’nin gerçek adı Şah İsmail yani I. İsmail’dir. Safevi Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarıdır.
Şah Hatayi’’ye ait olduğu belirtilen güne gelen şiir ise yukarıda okunabilir.
Bu konu daha önce edebiyat dünyasında araştırıldı mı bilmiyorum. Gerçekten bu şiir kime ait? Şah Hatayi, Kaygusuz Abdal’ın şiirinin bazı dizelerini değiştirip şiiri kendi şiiri olarak göstermiş olabilir mi? Aklıma bir sürü soru gelmekte. Konu mutlaka edebiyat dünyasında orijinal kaynaklara ulaşılarak araştırılmalı ve sonuçları paylaşılmalı düşüncesindeyim.
Saygılarımla.
Seğmenoğlu.
TÜM YORUMLAR (12)