NEDEN OKUMA ÖZÜRLÜYÜZ?
Evet, toplumca sorgulamamız gereken en önemli sorun bu bence. Okumuyoruz bu bir gerçek. Öğretmenlik hayatım boyunca çok kere karşıma çıkmıştır bu acı gerçek. Kompozisyon derslerinde okumadan söz açılınca hep şu söylemle karşı karşıya kalmışımdır. ‘hocam ben kitap okumayı hiç mi hiç sevemedim. Bu güne dek hiç kitap okumadım, hala da okumuyor, okuyamıyorum’
Bu cevap beni hep şaşırtmıştır. Bu yıl yine aynı cevaplarla karşılaştım her yıl gibi. Üstelik bu yıl bu tür söylemler her yılkinden fazla. Öğretmenliğime ilk başladığım yıllarda TV dışında radyo ve kasetçalar vardı. Ne video, ne DVD çalar ne internet. Sinema vardı ama unutulmuştu bu günkü gibi tekrar cazip hale gelmesi için bayağı zaman geçmesi gerekecekti.
Düşündüm bu acı feryadın sebebi ne? Bana göre acı ve acıtıcı olan bu feryat sahibine göre pek şikâyet edilen durum değil. Artık kimse bu durumdan şikâyetçi değil. Hiçbir zaman da değildi zaten.
Ben öteden beri bunu düşünmüşümdür. Zaman zaman bazı sonuçlara ulaşmadım değil. Bazıları bizim görsel kültüre sahip bir millet olduğumuz söyler. Doğrudur bir bakıma. Evet, biz okumak yerine dinlemeyi, hatta dinlemek yerine seyretmeyi daha fazla severiz. Soyut düşünce yerine somut olayları merak etme, anlama isteği daha baskın. Biz aslında sözlü kültüre yatkın milletiz der okumama nedenlerimiz açıklayan bazıları. Bu doğru olabilir.
Bu bir. Bence de kabul edilebilir ama. Kabullenilmiş çaresizlik değil ve olmamalı bu. Bizim halk kültürümüz sözlü kültürdür evet ama klasik edebiyatımızın getirdiği bir yazılı kültürümüz de var. Sözlü kültürün mekânı köy odaları ise yazılı kültürün mekânı medreselerdir. Medreseler ve kütüphaneler ayrıca okuma evleri anlamına gelen kıraathaneler bu yazılı kültürün mekânları. Demek ki biz sözlü kültüre mahkûm değiliz. Her ne kadar bu sözlü kültüre eğilim genlerimizde varsa da yazılı kültür de nerdeyse 600 yıl sürdürtülmüş ve genlerimize işlemiştir.
Yohdur anun yanında bir kılca i'tibârum
İnsâf hoşdur ey ışk ancak meni zebûn et
Ha böyle mihnet ile geçsün mi rûzigârum
Bu şiir ile ilgili 0 tane yorum bulunmakta