Tanzimat Kafası
BU tabir nereden çıktı bilmiyorum. Adı üstünde düzenleme olan Tanzimat kelimesi her ne kadar düzeltmeyi, düzenleme, bozuk, dağınık olanı düzenlemeyi kastetmekte. Ancak anlamının tam tersi bir işlev gördü.
Bu kafa Osmanlı’yı son yenilgilerle dağılmış, bozulmuş olan Osmanlı sistemini düzeltmeyi amaçladı. Bu düzeltme hareketi doğru dürüst ön çalışma yapılmamış bir hareketti. Öz kaynaklardan değil yabancı yönlendirmelerden alıyordu gücünü ve ilhamını. Hatta maksatlı ve planlı çalışmaların eseriydi. Düşmanların hain planlarının maskelenmiş çalışmalarıydı.
Kuruluş reçetesi olarak sunulan Tanzimat fermanı da aslında batırma planıydı. Kamu maliyesi bozuktu. Akçenin değeri sürekli düşüyordu. Kanuni döneminde başlayan bozulmalar son haddine varmıştı. Yeniçerilik bozulmuştu. Askerlikle alakası olmayan binlerce kişi yeniçeri ocağına yazılmış, devletten maaş alıyordu. Savaşa gitmeyen, gitse de zafer kazanamayan koskoca hantal ordu devletin tüm kaynaklarını sömürüyordu.
Devlet adamları bu durma çare bulamıyorlardı. Koçi Bey risale yazarak meselenin nirengi noktasını ortaya koymuş, çareyi terk edilen, rafa kaldırılan Şer-i Şerif’e dönmekte bulduğunu söylemişti. Herkes bunu kabul ediyor ama bu dönüşümü yapacak kudreti kimse kendisinde bulamıyordu.
Yüz lira maaşlı kibar bir adam.
Evlenir, sedire taşınırlar.
Mektuplar gelir adreslerine:
$en Yuva Apartmanı, bodrum kati.
Kutu gibi bir dairede otururlar.
