507 Taş Plak...............ÖYKÜ

1960 Lı yılların ikinci yarısı...Kardeşimle birlikte İstanbulda okuduğumuz yıllardı. Annem, kardeşim ve ben, Fatih Camiinin karşısında, aylığı kırk liraya kiraladığımız iki katlı kagir bir binada kalıyorduk. Kardeşim, Fatihe çok yakın sayılabilecek hukuk fakültesine devam ediyor, ben ise evimize epeyce uzakta bulunan Beşiktaşta mühendislik tahsil ediyordum.
Her sabah erkenden kalkıyor, annemin hazırladığı nevaleyi, arkadaşlarımın sünnetçi çantası diye alay ettikleri şişkin çantama koyup, Fatih postanesi önünde bulunan İETT turnikelerinde kuyruğa giriyor, 34 Numaralı troleybuslarla gidip geliyordum okuldan eve, evden okula...Herkesçe imrenilecek bir arkadaş gurubu oluşturmuştuk. Kardeşim kendi fakültesinden Sezar ve Yalçın isimli arkadaşlarıyla, ben de Şevket ve Haki isimli arkadaşlarımla tatil günleri bir araya geliyor, genellikle de hukuk fakültesinin mini futbol sahasında ölümüne maçlar yapıyorduk kendiliğinden oluşan takımlarla.
Kardeşimle ikiz olmamıza rağmen, birbirimize pek benzemezdik. Komşu çocukları gibiydik sanki...Ben sarışın ve toplu, kardeşim esmer ve cılız! Benim birhayli ataklığıma karşın o, tamamen içine dönük ve suskun bir güzel insan dı...Bir de yanık sesi vardı ki sormayın. Evi boş buldu mu döktürürdü en yanık gazelleri. Arkadaşları da çok cana yakındılar. Hele Adanalı Sezarla yediğimiz içtiğimiz ayrı gitmez di. Sanki kardeşimin ikiz eşi Sezardı... O, Haliçe yakın Balat semtinde oturuyordu. Çarşamba pazarı, Fatih Camii derken kardeşimle buluşup Saraçane den İstanbul Üniversitesine gidiyorlardı beraberce. Hele de kış bastırdı mı, kardeşim başına annemin ördüğü yün takkesini geçirir, ayaklarına cizlavet lastiğinden simsiyah amele çizmelerini giyer, löm löm okulunun yolunu tutardı ki görmeye değerdi... Saraçane yokuşunda da çizme ile yürümenin rahatlığına diyecek yoktu hani! Akşam da eve geldi mi, yaptıklarını kasılarak anlatmaya bayılırdı. Gene bir gün, pür neşe daldı içeri ıslak çizmeleriyle ve;
-Bugün ne oldu biliyormusunuz? Diyerek gürledi tabiri caizse...
-Ne oldu ki? Dedik annemle bir ağızdan.
-Saraçane yokuşunda artiz gibi kızlar, patır patır kucağıma düştüler...
Biz hayretle dinliyoruz! Çünkü onun kızlarla falan pek işi olmazdı. O, her zaman kendi halinde, suskun gezen biriydi. Ayağından çizmelerini çıkardı ve gülerek;
-Şu çizmeler de pek güzel bir icat canımm...Yokuşlarda paletli kepçe gibi, düşenleri toplayıp geliyorsun valla!
Annem biraz öfkeyle karışık;
-Sus, sürsat! Yakanın kızlarıyla işin ne senin? Tavuğun cülüğü güzün sayılır.Sen kızlarla uğraşacağına derslerinle uğraş tuzsuz!
Diye azarlayınca da:
-İyilik yapmak kötü mü canım? Deyip geçiştiriyordu.
Ben okuluma devamlı, buynuzlu tabir ettiğimiz troleybuslarla gidip geldiğim için, yollarda dökülenleri toplamak gibi bir alışkanlık kazanamamıştım. Hergün, oturduğum koltukta, ya derslerimi tekrarediyor, ya da hayaller kuruyordum kendi kendime. Okullarımızın üçüncü sınıfına devam ediyorduk. Arkadaşım Şevket, okul girişinde kolumdan tuttu;
-Nörün ağzını yidiğimin Konyalısı? Dedi.
-Hiç valla...Kimseye bişey yaptığım yok!
-Bak, beni iyi dinle! Sana iyi bir haberim var.
-Ne ola ki?
-Hani şu bizim konservatuar var ya...
-Evet. Biliyorum...
-Seni de oraya yazdıralım diyordum...
-Ben kiim, konservatuar kim be Şevket?
-Öyle deme lan! Hergün ders aralarında Sabo yla ne güzel şarkılar geçiyorsunuz. Bilmiyor sanma, sende cevher var oolum!
-Yapma ya! ..-
-Ağzını yirim senin. Valla doğru söylüyorum.
-Peki, o zaman ne yapmam lazım?
-Hiç bişiy...Benim nenemden kalma bir udum vardı, üniversitenin önündeki İskender Kutmaniye tamire verdim. Kendim yeni bir ut aldım.
-Sen alırsın arkadaş...Ben nasıl alacağım de bakalım?
-Yav, ben nenemin udunu sana vireceeem!
-Peki, ya konservatuar?
-Aylık yirmi lira...
-Çüşş Satın mı alacağız lan konservatuarı?
Gerçekten çok paraydı yirmi lira. Ya da bana çok geliyordu. Hiç unutmam bir defasında yirmi kuruşluk paso bilet param olmadığı için Fatihten Beşiktaşa üç saat yürümek zorunda kalmış da, iki dersimi kaçırmıştım. Şevket kolumu bırakmıyordu;
-Ben öderim lan, varmı bir diyeceğin?
-Evet, var bir diyeceğim. El atına binen çabuk iner arkadaş...
-Tamam. Kazandığın zaman bana geri ödersin.
-Bak, şimdi oldu bu iş!
Kucaklaştık Şevketle, beraberce dersimize girdik. Şevket, Kayseri li idi. Yakışıklı, variyetten gelme çok şık giyimli, uzun boylu, Kayseride de oldukça tanınmış soylu bir aileden geliyordu. Bizde de soy vardı ama ne yazık ki boy yoktu...
Konservatuar evimize çok yakındı. Fatih, Renk ve Zevk sinemalarının hemen yanında bir apartmanın bodrum katındaydı. Çarşamba günleri akşam, cumartesi ve pazar günleri de, gündüz devam ediyorduk. Günler, okul ve konservatuar arasında geçip gidiyordu. Epeyce musıki dersleri almış, çat pat ut çalar olmuştum. Her zaman olduğu gibi yine birgün troleybustaki koltuğumda ince ince hayaller kurarken birden bir ilhamın geldiğini hissettim ve hemen kağıt ve kaleme sarılıp yazmaya başladım kalabalığa hissettirmeden:

...Sevmiyorsun beni sen, biliyorum söyleme.
...Seviyorum deyip de, şu gönlümü eyleme.
...Anladım hayatı ben bir kör kuyu düşene,
...............Düşürürsen sen düşür, bana acı söyleme.
...............Öldürürsen sen öldür, ellere yar eyleme...

Sonrada hayal kurmaya devam ediyordum. Bu sözleri bir de şarkı yaparsam...
Oohh! Deme gitsin keyfime. Şevkete borcu da öderim, annemi hacca bile götürürüm...Troleybus son durağa varmıştı ama hayallerim henüz sondurakta değildi. Sınıfa girer girmez Şevketi yakaladım;
-Şevket!
-Nevar ağzını yidiğim?
-Sabah gelirken bir güfte yazdım.
-Essah mı? Bak seen. Bi oku hele...
Okudum kısık sesle, yazdığım şiiri. Şevket, alaylı bir şekilde;
-Kime lan bu şiir?
-Kimseye değil. Kendime...
-Hadi hadi, ayak yapma.
-Valla kimseye değil.
-Yani bir manita falan!
-Yeminolsun yok. Sen bırak şu anitamıdır, manitamıdır, her kimse...Sen bana nasıl olmuş onu söyle, hasbelkader bestelesem hocaya notaya aldırabilir misin onu söyle...
-Ooo! Oğlum, boynuz kulağı geçermiş derler. Dün bir, bugün iki. Şeytan olmadan ağız çarpmaya kalktın. Ben iki senedir gidiyorum, bir ıskala bile yazamadım ben be...Olsun olsun. Gayet güzel şiir. Sen hele bestele, ben onu havada aldırırım notaya...
Ayrı bir şevk gelmişti bana. Nasreddin Hocanın; Peşin parayı görünce nasıl da gülersin dediği hesap, taş plak yapıp çok para kazanma heyecanı sarmıştı içimi. Her akşam geç vakitlere kadar udumla bir şeyler dımbırdatıyor, annemin; Osmanlının sonu ozançı, tenkidi sonucu ancak bırakabiliyordum udumu...Bir gün çok güzel bir nağme yakaladım. Büyük uğraşlardan sonra, uşşak makamında bir beste yaptım troleybusta yazdığım sözleri.Tek endişem, bestemde biraz arabesk kokusu vardı. Arabesk, o yıllarda çok aranan bir türdü ama Hocada arabeske hiç mi hiç değer
vermezdi.
Konsevatuarımızın hocası, ciddi, ilkeleri olan ve Hüseyin Saadettin Arel ekolünden gelen, müzikolog Doktor Teoman Önaldı idi. Türk musıkisini batı müziği normlarına oturtmaya çalışan değerli bir hoca...Sivrisineğin vızırtısını notaya alacak kadar da seslere hakim bir nota uzmanı. Şevket, Teoman Hocayla çok samimi idi. Besteden sonraki ilk pazar günü, konsevatuarda Şevketi çağırdım:
-Şevkeet!
-Nevar ağzını yidiğim?
-İnanmayacaksın ama, ben o güfteyi besteledim.
-Köfteye benzememiştir inşaallah! Diye bir espri yaptıktan sonra;
-Gel, saz odasında bir çal da dinleyelim.
-Sakın kimseyi çağırma haaa!
Tamam, tamam. Sadece ikimiz.
Geçtik saz odasına. Ben, çat pat çalmaya başladım, günlerce çalıştığım bestemin notalarını. Bir süre sonra Şevkette usül vurmaya başladı. Hoşuna gitmişti en azından, bu da bana yetiyordu. Şarkıyı geçmemiz bittiğinde, sandalyesinden kalkıp, alnımdan öperek:
-Valla bıravv! Dedi. Demek oluyor ki, beste yapmanın, konservatuara fazla gitmekle bir ilgisi yokmuş. Bu bir ilham meselesiymiş...Bize hiç uğramıyor ağzını kestiğim. Dersten sonra notalarını elinde bil.
-Tamam kardaş!
Ipılık bir sonbahar günüydü...İstanbulun ılık rüzgarları uçuşuyordu bağıra bağıra. Ufacık penceremizden efsunlu bir heybette görünen Fatih Camisinin asırlık çınar ağaçları, mendil büyüklüğündeki sarı yapraklarını gönderiyordu rüzgarların peşi sıra...Annem, her zaman olduğu gibi, akşam namazı için Fatih Camiine gitmiş, yatsıdan sonra geleceğini söylemişti. Kardeşim, Sezar ve ben, sohbet ediyorduk iki göz küçük evimizin küçücük bir odasında...
Sezar, bizim gibi orta boylarda, çok espritüel, oldukça yakışıklı, karayağız bir Adana delikanlısı idi. Zamanın şöhretleri ile gezip tozduğunu söyler, Anadolu halk tabiriyle; Engin bahanadan saman koklamazdı... Adanada içkiyi fazla kaçıranları taklit eder, arkasına da onlar gibi nara atardı:
-Öff çek lan aamet öf çek!
-Öööff ulan öfff!
Sonra da bize tastik ettirirdi;
-Nasıl yennim, iyi of çektim mi?
Yine bir nara attıktan sonra, çok ilginç bir şeyler anlatacakmış gibi, heyecanlı bir şekilde gürledi;
-Arkadaşlar, dün gece kiminleydim? Hadi bilin bakalım.
Biraderim biraz abartılı;
-Haşim İşcanla! Dedi.
Sezar, tatlı bir tebessümle:
-İn canım biraz aşşaya...
Haşim İşcan, çok önceleri Antalya valiliği yapmış, o yıllarda da İstanbul belediye başkanı olan ve çok büyük eserlere imza atan bir İstanbul büyüğü idi. Biraderim biraz abartmıştı ama, benim niyetim dalga geçmek değildi. Son günlerde sık sık bahsettiği bir ismi attım ortaya;
-Beyhan Akıncıylaydın! Dedim.Sezar, ani bir refleksle;
-Tam üstüne bastın! Dedi, gür bir sesle, kaldır ayağını!
Hiç gele atmıyordu Sezar...
-Yennim be! Dedi, bizim Orhan çağırdı dün akşam...
-Orhan?
-Canım Beyhan Akıncının baş bağlamacısı var ya. Orhan Gencebay bee!
-Haa...Ne iş? Dedik.
-Flütçüsü hastalanmış, Beyhan Hanıma eşlik ettim işte...Flüt çaldım anlayın.
Abartmıyordu. Sezar, gerçekten çok güzel dilsiz flüt çalıyordu. Bana da öğretmişti ama sahnede çalacak kadar değildi pek tabiiki...Ama o, sahnelere çıktığını kasıla kasıla anlatır, esprileri ile kırar geçirirdi. Birden konunun mecrasını değiştirdi;
-Şakirciğim hani sen konservatuara gidiyordun?
-Gene gidiyorum.
-Hani bir beste yapar gibiydin?
-Gene yapıyorum.
Biraderim bizim ilginç diyaloğumuza dayanamadı;
-Yapar arkadaş, benim biraderim yapar. Var mı bi diyeceğin?
Sezar yine o mutat tatlı gülümsemesiyle;
-Tabiiki yapar yapmasına da, notaya alamazsa, bizim Orhana aldırtıyım diyecektim.
Ben teşekkür ederek, notaya alma işini Teoman Beyin yaptığını anlattım usulü kaidesince. Oooo! Dedi Sezar, ne duruyoruz öyleyse, hadi hep birlikte bi çalak, annadınmı yennim!
Ben ut ile, Sezar dilsiz flütüyle, biraderim de tahta masaya vurarak geçtik bir güzel yeni bestemizi...Ne beste oldu be! Dedik hep bir ağızdan.
Sezar, icra ettiğimiz bestenin etkisiyle bir anısını anlatmaya başladı:
-Arkadaşlar! Dedi seslice. Geçen pazar Adanadan tanıdık hemşerilerimle İzmitin Kandırasına gittik. Çingeneler açmışlar çilingir sofralarını, söğüt ağaçlarının altında çalıyorlar ordan burdan...Yanlarına varınca hemen sustular. Devam edin dedik, birisi dediki; Abiler yeni bir beste yaptık. Bastırın bi beşlik anladınızmı, size bestemizi çalalım...Merak ettik tabii. Attık bir beşlik, başladılar çalıp söylemeye..
....Vallahi zillisin, billahi zillisin.
....Yemin olsun zillisin, tallahi zillisin...
-Bir,iki,üç,beş. Derken gına geldi hepimize. Hadin lan, böyle bestemi olur dedik, ayrıldık ordan. Bu arada beşlik te gitti pek tabii...
Biraz önce çalıp söylediğimiz kendi bestemizi hatırladı ve biraz kızararak;
-Bak. Alınma Şakir. Senin besten çingene bestesi değil Allah var. Bizim Orhan bana dediki, şayet beste yapacak olursan sözlerinde; Sevgilim, aşkım, canım, bir tanem... Gibi kelimeleri sakın eksik etmeyesiniz...Ehh...Sen de sevmiyorsun demişsin ne olmuş yani?

Kış gelmişti. Asırlık esrarengiz konakların damlarındaki karlar, bembeyaz bir yorgan gibi görünüyordu. Hele o ulu çınar dallarından sarkan ala buzlu kar salkımları, mücessem ağaçlara, seyrine doyum olmayan bir güzellik veriyordu. Çok seviyordum kış manzaralarını. O yıllarda sağ-sol çatışmaları bitmek tükenmek bilmiyordu. Gün geçmiyordu ki, boykot ya da işgal olmasın. Ben, pek bulaşmıyordum bu boykot ya da işgallere. Yine bir boykot günü, doğruca Çırağan Sarayı kalıntılarının yanında bulunan Beşiktaş takımına ait Şeref stadına gittim. Stadın arkasından boğazın seyrine hiç doyum olmuyordu. Boğazın kenarına oturdum, annemin hazırladığı nevaleyi bir yandan yerken, bir yandan da bir şeyler mırıldanıyordum. Yine bir ilham gelmişti, kovmadım tabii. Hemen ders defterlerimden birinin arkasına şu sözleri hem yazıyor, hem söylüyordum:

...Gelen bir vurur gelir ne isterler bilmem ki?
...Giden bir vurur gider, niye hiç sevilmem ki?
...Yarap, barıştır beni şu kör talihim ile,
...Ne yaptımsa nafile, heyhat ben hiç gülmem ki...

Yine karamsardı şiirin sözleri. Sezarın dediği gibi sevgilim, aşkım, canım, cicim gibi kelimeler yoktu ama, ben yine de hiç bir satırını değiştirmeden zapt-u rapt altına aldım güftemi. Aynen ilham perilerinin getirdiği şekliyle hicaz makamında besteledim ve Teoman hocaya onunda notalarını yazdırttım mutad derslerden birinin sonunda. Ders dönüşü, Renk sinemasının önündeki buz tutmuş yokuşu çıkarken kardeşim geldi aklıma. Hafif te bir tebessümle; Gene Saraçane yokuşunda, patır patır kucağına düşen kızları topluyordur herhalde diye geçirdim içimden...O, buzlarda kayan kızları kaldıra dursun, ben iyice kendimi musıkiye daldırmıştım. İki bestem oldu dedim kendi kendime...Tam bir taş plak eder, hemde kırkbeş devirlik...
Daha o yıllarda IMÇ rumuzuyla maruf İstanbul manifaturacılar çarşısı yapılmamıştı. Müzik yapımcıları, evimize çok yakın olan ve Haşim İşcanın yaptırmış olduğu Saraçane geçidinin altında icra-i sanat eyliyorlardı...Artık ben de taş plak yapımcılarına gidebilirdim. Ne kendi ailemi ve ne de arkadaşlarımızı bu maceradan haberdar etmedim. Mahcup olmakta vardı pek tabii...Kendi başıma, notalarımı aldım ve gittim doğruca Saraçane geçidine. O zamanlar Altunç Plak bir hayli meşhur du. Ben de meşhur olan yere sürüklenmiştim adeta...Duvarları boy boy artist afişleri ile kaplı Altunç Plak stüdyosundaydım. Büyük deri koltuklarda, çıplak denecek kadar açık giyinmiş boyalı hanımlar ve patron masasında, ağzında bilmem nereden gelmiş kaçak purosu, favorileri çene altına inmiş, briyantinli parlak saçlı, yakışıklı sayılabilecek bir bey...Habire yapmacık kahkahalarla gülüşüyorlar dı. Masadaki bey, gülmeyi keserek bana yöneldi ve;
-Birine mi baktın anam? Dedi ukala bir tavırla.
-Evet! Dedim ürkek bir sesle. Sizinle bir konu hakkında görüşmek istiyordum...
Yine aynı godoşlukla;
-Varsa bir durum, hemen yaparız bir açık oturum anadınmı? Diye gürledi.
Üzerimden buzlu sular dökülmüştü sanki. Dondum kaldım. Adam, pavyon ağızlarında, hanımların gözü benim üzerimde veya ben öyle hissediyorum.
Tir tir titriyorum sinir sitresten. Biri beni çimdiklese diye geçirdim içimden.
Kendimi toparlamaya çalıştım ve kısık, ürkek hatta titrek bir sesle;
-Ben, İleri Türk Musıkisi Konservatuarı talebesiyim efendim...Dedim.Kendime ait iki bestemi bir plak yapmak istiyorum da...
Adam beni tepeden tırnağa öyle bir süzüş süzdü ki, sonrada alaylı bir tavırla;
-Oku da bi dinleyelim bakalım.
-Burada mı?
-Elbette burada, nerede olacaktı ki?
Çok heyecanlanmıştım. Çenem pancar motoru gibi titriyordu. Çaresiz okumaya başladım şarkılarımı. Adam, alt dudağını biraz yukarı doğru çıkarıp, hayretengiz bir tavırla;
-Ehhh...Fena sayılmaz hani. Hele uşşaktaki arabesk nağmeler de piyasaya bayağı uygun annadın mı? Ammaa...Sen kimsin ki? Dedi burun büküp.
Yani demek istiyordu ki, sen de kim oluyorsun...Haklıydı belki de, ama ben küllü cahilin cesur edasıyla,
-Tanıtıyım efendim: ben, Halil Şakir Taşçıoğlu.
-Vay be! Dedi. Adın da senatör adı gibiymiş hani...İyi anlatamadım herıldın, yani senin plağı biz ne diyerek satacağız, açıklarmısın bana?
-Herkesin ilk plakta ismi duyulmamıştır. Dedim.
Adam artık beni aşağılamaya başlamıştı. O süslü hanımları göstererek;
-Bak, bu hanımefendilerin fiziği var. Hele anlat senin neyin var?
-Benim de müziğim var beyefendi! Dedim öfkeyle.
-Hah! Hah! Hah! Güzel söyledin haaa...
Diyerek alaylı tavrını sürdürüyordu. Birden ciddileşerek;
-Bak kardeşim, sana bir şey söyleyim mi? Bir taş plağın müesseseme maliyeti tam onbin pangunot. Satamazsam naaparım ben? Aha sen, katılırmısın yarısına?
Delinin zoruna bak dedim kendi kendime. Ben yirmi kuruşluk paso bilet parasını zor buluyorum, adam benden beşbin lira istiyor be...Notalarımı bir yandan toparlarken bir yandan da biraz daha cesaretle;
-Buraya para kazanırım umutlarıyla gelmiştim...
Adam, alaylı ve cüretkar bir şekilde adeta gürledi;
-Para, parayla kazanılır anam! Dedi. Bunu sana öğretmediler mi?
Öyle güzel öğrenmiştim ki...

İstanbul-1969

Hikayeyi kaleme aldığım 1994 yılında, yapmış olduğum araştırmalara göre;

Haki Ören............................: İnş Müh.Konya Bayındırlık Müdürü.
Halil Şakir Taşçıoğlu...........:İnş Müh.Taşçıoğlu Mühendislik Ltd.Şti.
Mim Aslan Taşçıoğlu...........:Manisa Cumhuriyet Savcısı. İkiz kardeşim.
Sezar Sadi Sevinç...............:İstanbul Barosu, Avukat.
Şevket Bahçecioğlu.............:İnş.Müh. Kayseri-Melikgazi Belediye Başkanı
Yalçın Öğütcen......................:Müstafi Hakim.Adana Milletvekili.TBMM

Sıralama, alfabetik sıraya göredir.