1.Harputlu Çötelizadeler Şiiri - Oktay Ç ...

HARPUT TARİHİ

Harput, Elazığ ilinin eski yerleşim bölgesıdir.
Tarih kaynakları Türklerin Anadolu ya MÖ. 2000 yıllarından
itibaren geldiklerini yazar. Fahrettin M. KIRZIOGLU, bazı oğuz
boylarının M.S. 4. ve 5. yüzyıllarda Doğu Anadoluya hakim
olduklannı ve Haıputta bir beylik kurduklarını Dede korkut
destanlarına dayanarak söylenmektedir.
Nitekim M. 1084-1085te Haıput Çubuk Bey tarafından alınır.
Oğuzlardan olan Çubuk oğulları M. 1113e kadar Haıput çevresinde
hüküm sürerler. Bu tarihten sonra Haıput Artuk oğullannın eline geçer.
Artuk oğullarının oğuzların Kayı boyundan olduğunu Fuat Köprülü
kayıd etmiştir. Artuk oğulları hakimiyeti 1234 yılına kadar devam eder.
Bundan sorıra Haıput çevresi 14. yüzyıllarda bir ara İlhanlılann ve
sonra Dulkadiroğullarının daha sonra Karakoyunluların ve
Akkoyunlulann elinde kalımş, bu sırada sürekli savaşlara sahne
olmuştur. Haıput Dul kadir oğulları ile Akkoyunlular arasında bir kaç
defa el değiştirmiştir. Fatih Sultan Mehmet zamanında bir ara
Osmanlı devletine bağlanmış. Ancak osmanlıya kesin bağlanışı Yavuz
Sultan Selrninin Çaldıran seferinden dönüşü sırasında 1515den sonra
olmuştur. Haıput, M. 1085 yılından beri Türk hakimiyetinderlir. 14.
yüzyıllarda bir süre Moğoııann (İlhanlıların) 16. yüzyıllann
başlannda kısa bir dönemde Sefavilerin hakimiyetine girmiş ise de bu
Türk nüfusunu etkilememiştir. Harputa hakim olan Çubukoğullan,
Artukoğulları, Selçuklular, Dul kadiroğulları, Karakoyunlular,
Akkoyunlular ve Osmanlılar Oğuzlardandırlar. M.Ö. 1071 yılında
itibaren Harput ve çevresine Oğuz boyları gelip yerleşmişlerdir.

HARPUTLU ÇÖTELİZADELR-ELAZIĞ,

Soyumuz, Oğuz Han‘dan gelmektedir. Atamız Oğuz Han‘ın “Gün Han, Ay Han, Yıldız Han, Gök Han, Dağ Han, Deniz Han” adlarında 6 (altı) tane oğlu vardır. Oğuz Han’ın her oğlunun da dört tane oğlu vardır. İşte Atamız Oğuz Han’ın altı oğlundan olan 24 tane torunu, bugünkü “24 Oğuz Boyu“nu meydana getirmiştir. Bütün dünyaya yayılan Oğuzlar, bu 24 boya dayanmaktadır.
Bu gün; Türkiye, Balkanlar, Azerbaycan, İran, Irak ve Türkmenistan’da yaşayan Türklerin ataları olan büyük bir Türk boyu. Oğuzlara, Türkmenler de denir. Çötelilerde, Oğuz Türkleri Bozok kolu, Tokar/ Töker/ Döger, boyundandır. Döger/ dürüp toplar anlamındadır.

.....................................OĞUZLAR..................................

BOZOKLAR.......................................................ÜÇOKLAR
Gün Han.Ay Han.....Yıldız Han................Gök Han...Dağ Han Deniz Han
Kayı........Yazır..........Avşar....................... Bayındır... Salur....... İğdır
Bayat...... Döger........ Kızık........................Becenek.,,Eymür......Yiva
Karaevli.Yaparlı....... Karkınhan...............Cepeni......Yüreğir......Kınık
Alkaevli.. Dodurga.....Begdili.....................Çavuldur..Alay..........Büğdüz

Oğuz Türkleri Bozok kolu, Tokar/ Töker/ Dögerler.
Yenikentli Vezir Ayıdur,HARPUT-(Elazığ) Diyarbakır-Mardin hâkimleri, Artuklular, Sincar-Siverek, Suruç arasında hâkim eski Caber Beyleri, Memluklar devrinde Halep Döğeriyle Hama Döğerleri, bugünkü Mardin-Urfa arasında yirmi dört oymaklı Kürt Döğerleri, Hazar Denizi doğusundaki Saka Boyu Takharlar; Şavşat’taki Ören kale, To-Kharis ve Malatya’nın Tokharis bucağı, Dağıstan’daki Digor ve Kars ve Arpaçay sağındaki Digor kazası bu boydan hatıradır.

ÇÖTELİ AİLESİ; Büyük Selçuklu Devleti zamanında Türkmenistandan gelerek önce Van İline bağlı Çatak İlçesine yerleşmiş, daha sonraki yıllarda Çataktan göç ederek Erzuruma bağlı Çadeli Beldesine yerleşmişler. 14. yy başlarında ERZURUM ili ÇADELİ beldesinden göç ederek HARPUTA (ELAZIĞ) gelen, kökleri TÜRKMENİSTAN olan büyük bir ailenin Fertleri ÇÖTELİZADELER; Harput’un tanınmış bir ailesi olup bölgenin kudretli
hanedanlarından biridir.
Bu aile özellikle 18. yüzyıldan itibaren Harput ve çevresinde etkin olmaya başlamıştır. Bölgenin ayan, eşraf ve hatırı sayılır ailelerinden biri olarak bilinen ve tanınan Çötelizadelerin bizzat devlet hizmetine girmeleri 1832 tarihindegerçekleşmiştir.
Bu tarihte Çötelizadelerden İbrahim Beğ’in vezir rütbesiyle Diyarbakır Valiliğine ve Ma’den-i Hümâyûn Eminliğine atanmıştır Ancak İbrahim Paşa Valiliğe atanmasından kısa bir müddet sonra Diyarbakır’dan Harput’a gelirken yolda rahatsızlanarak ölmüştür,
İbrahim Paşa’nın bu ani ölümü üzerine yerine hem yeğeni hem de damadı olan İshak Beğ aynı şekilde vezaret rütbesi verilerek Ekim 1832 tarihinde Diyarbakır Valiliğine ve Ma’den-iHümâyûn Eminliğine atanmıştır. Atanmasında ise gerekçe olarak Memlekete zabtedecek biri lazım olduğundan İshak Beğ merhûmun hem damadı hem biraderzâdesi olub ol taraflarda mer’iü’l- hatır ve hüsn-i zabt-ı idareye muktedir olduğundan...İshak Paşa’nın bu göreve atanmasında etkili olan en önemli faktör bölgenin tanınmış sözü geçen hatırlı bir aileye mensup olması olduğunu görülmektedir.
Gerçekten de bu dönemde Diyarbakır ve Harput civarlarında özellikle aşiretler büyük huzursuzluklar yaratmaktaydılar Vezir rütbesi verilerek Diyarbakır Eyalet Valiliğine atanan İshak Paşa’ya 7 Şubat 1833 tarihinde Rakka Eyaleti valiliği de tevcih edilerek görev sahası dahada genişletilmiştir...Rakka Eyaleti merkezi URFA olmak üzere 9 sancaktan müteşekkildir...
Çötelizadeler, Harpu ve Elazığda 250 yılı aşkın süre Osmanlı Beğliği yapmışlardır.
Harput Hanedanından, Çötelizade Asim Beğin Torunu, Çötelizade Mustafa Beğin Oğlu Olan; Çötelizade Asim Bey (1908-1912) İkinci Meşrutiyette Elazığ Milletvekilliği, (D.1873 Ö 1928) Çötelizade asim bey Hukuk mektebi okumak için 1891 yılında Dersaadete(İST) gider Ama Ögrenci alım dönemi geçmiştir. 18 yaşındadır..
İshak Paşa oğlu / Çötelizade Mehmet Beğ 1901-1905 yıllarında Mamuratülaziz vilayeti Belediye Başkanlığı yapmış (D.1870-Ö1814)
Muhiddin Çöteli Bey Cumhuriyet döneminde1920-1931 üç devre Elazığ Millet Vekilliği yapmıştır.İshak oğlu Çötelizade Mehmet Beğ ve Muhittin Çöteli Beğ Kardeştir.
Çötelizade İbrahim Paşanın oğlu Hasan Bey Kapucu başı Amcazadesi Miralay Ömer Bey 1846 yılında Alay komutanı iken alayı Şama naklinde istifasını vermiş ve Harput’ta yaşamış. 1859 Anadolu Ordusu Askeri Avniye Miralayı Timur Bey azledilerek yerine Çötelizade oşman bey atanmıştır. Bila hare İshak paşa ve serasker babarat padişahı Mutasarrıf olmuştur. Muhiddin Çöteli Beğin torunu Faik Çöteli Beğin oğlu Albay Zülfü Çöteli İstanbul il Jandarma alay komutanlığı yapmış, Siirt Jandarma Bölge Komtanıyken Emeli olmuş. Ve gümrükler Baş müdürlüğü yapmış.
Rıza Bey oğlu Çötelizade Mehmet Bey 1920-1925 yıllarında Elazığ Belediye Başkanlığı yapmış. (D.1870 Ö 1831)
İshak beğ oğlu Mamuratül vilayeti Belediye Başkanı Çötelizade Mehmet beğin oğlu Saim Beğ Diyarbakır ili Çüngüş İlçesi Kaymakam vekilliğini ifa ederken vefat etmiştir..
Sülayman Paşanım Torunları İnam beğin oğulları, Emekli Albay Suat Çöteli ve emekli albay kamuran Çöteli. Kara kuvetlerinde görev almışlardır. Kamuran Çöteli Kore gazisidir.
İnam Beğ Tahirat katibi ve Kaymakam Vekilliği Yapmıştır.Rıza beğ oğlu Elazığ Belediye Başkanı Çötelizade Mehmet beğin oğlu Sami beğ Elazığ Belediye Başkanığında görev almış.

ÇÖTELİZADE İbrahim Paşa ve İshak Paşa Diyarbakır Valisi olduklarında Diyarbakıra gitmeyip,Eyaleti Harputtan İdare etmişler ve Harput’un Eyalet olmasınada katkıda bulunmuşlar.. İshak Paşa Vaili olmadan önce bir süre vekâleten Harput Kaymakamlığı yapmış.1925 yılında Çötelizade Asim Beğe Elazığ Valiliği teklif edilmiş, affını talep etmiş.

ÇÖTELİLER: Elazığın kurulmasında resmen öncülük etmişler. O zamanlar, bu gibi şehirler, Valilerin Umeray-ı Beldeden tayin ettikleri kişiler vasıtasıyla idare edilirmiş bununla beraber bu iş için tayin olunan beğlerin hanki kariyede otururlar ise otursun orası, Merkezi hükümet ilan edilirmiş. Çötelizadeler de beynel-Ümeradan olduklarından, Harput’un gelişmeye müsayit olmadğını, zamanın Valisi Reşit Mehmet Paşa (1834) ile görüşerek, Şehrin mezrede kurulması karara bağlanmıştır. Atanan Çötelizadeler’de Mezra(Elazığ) da oturduklarından Kanun gereği Şimdiki Elazığda Yerleşmeye karar verilmiş, Çötelizade İBRAHİM PAŞA Konağı valilik emrine verilerek, Hükümet 1834 Yılında burada Göreve başlamıştır. Bu Meyanda Hoş, Sarını, Hoğu gibi köylerde de Hükümet kurulduğu sabittir.(Hicri 1301 tarıhli salnameden.)
Mamuretül-Aziz adı,1862’de Abdülaziz’in Valilerinden İsmail Paşa tarafından verilmiş ve 1879 yılında Vilayet olmuştur.
1638 yılında IV. Murat bağdat seferine giderken yurtbaşında konaklamış ve Yavuz Sultan selim han 1514yılında İran seferine ğiderken Çötelizadeler yurtlarını açmış ve asker temin edilmiş, Orduya büyük hızmetlerde bulunulmuş. Beylerin asli görevlerinden biride orduya asker yetiştirmek, onların yiyecek ve giyeceklerini temin etmektir.
TARABULUSGARP Emiri, Libya Kıralı Şeyh Ahmedi Sunusinin 1921 yılında Hacca gitmek üzere, Elazığa geldiginde.Çötelizade Asim Beğin Konağında, misafir olarak ağırlanmıştır.

1400 Lü yıllarda SULTAN ÇELEBİ MEHMET Çöteliler için büyük bir aile ve
savaşlardaki başarılarından ötürü övgüde bulunmuş. Çöteliler Zammtur Halat-i, lerdir demiş. Bu gün ki anlamıyla Fazlasıyla niteliklilerdir.

ÇÖTELİZADELER, çok merhametli İnsan sever, halkına her konuda yardımcı olurlardı ve kimseye zülumları olmamış, ellerinde olanı fakir fukarayla paylaşır, Konaklarının bir bölümü gece gündüz, halka açık kasaba ve köylerden gelenler, konaklarda yiyecek ve yatacak ihtiyaçlarını temin eder,Şehirde işleri görüldükten sora evlerine dönerlerdi. Elazığ halkı hala çötelilerden övgüyle bahseder ve memnuniyetlerini belirtırler.,
Bu Ailenin% 90a yakını Üniversite mezunu olup çeşitli kademelerde görev almışlardır.... Çöteliler, eğitimede önem vermişlerdir; Harputta, bulunan on iki medreseden dokuzunu, Çöteliler yaptırmışlardır:

MEDRESELER
KURŞUNLU MEDRESESİ 1795 tarihinde Çötelizade Hacı Memi Ağa tarafından yaptırılan bu medrese Kurşunlu Cami içerisinde bulunmaktadır. Yaklaşık 60 öğrencinin öğrenim gördüğü medrese Harputun önemli eğitim kurumlarından birisidir.
ÇÖTELİZADE AHMET AĞA MEDRESESİ Ağa Mahallesinde olup Harput eşrafından Çötelizade El-Hac Ahmet Ağa b. Hacı Muhammet Ağa tarafından 1807 yılında kurulmuştur. Kurucusuna ait olan çeşitli işletmeler ve gayri menkullerden elde edilen gelir kurduğu vakıf aracılığıyla bu medreseye aktarılmaktadır
HACI İBRAHİM PAŞA MEDRESESİ 1832 yılında bir müddet Diyarbakır valiliği yapan ancak aynı yıl vefat eden Çötelizade İbrahim Paşa Tarafından 1830 yılında yaptırılmıştır. Medrese içerisinde kütüphane, dersane ve hücre olarak toplam 17 oda mevcut olup, İbrahim Paşa kendisine ait işletme ve gayrimenkullerinin gelirini bu medreseye vakfetmiştir. 1301 tarihli salnamede bu medresede öğrenim gören 60 öğrenci olduğu belirtilmektedir.(Müderris Dağıstanlı hocanın İbrahim Paşa Medresesinin Mütevellisi olan Çötelizade Sırma Hatuna vasiyrti üzere Müderrisliğini Beyzade Hazretleri Ali Rıza Efendi yapmıştır.)
SARAHATUN MEDRESESİ 1830 tarihinde Çötelizade Ahmet Ağa b. Mehmet Ağa tarafından giderleri kendi işletme ve mülklerinden karşılanmak üzere Sarahatun Camisinin bitişiğinde inşaa edilmiştir. Bir dersane ve altı hücreden oluşmaktadır. 1301 tarihli salnamede 50 öğrenci olduğu belirtilmektedir.
ÇÖTELİZADE İSMAİL AĞA MEDRESESİ Kurşunlu Cami civarinda bir dersane ve beş odadan oluşan bu medrese Çötelizade İsmail Ağa tarafından 1828 tarihinde kurulmuştur. İsmail Ağa kendisine ait 20ye yakın dükkanın gelirini bu medreseye bağışlamıştır. Bu medreselerin haricinde vakfiyesini bulamadığımız ancak çeşitli kaynaklarda isimleri geçen medreselerde mevcuttur. bunları ise sadece isimleri ve öğrenci sayıları itibariyle veriyoruz.
TEVFİKİYE MEDRESESİ Dağ Kapı civarında kurulu olan bu medresenin 20 öğrencisi olup bir müderris görev yapmaktaydı. Çötelizade Hacı İsmail Bey tarafından yaptırılmıştır.
SÜLEYMAN PAŞA MEDRESESİ Çötelizade Süleyman Paşa tarafından kurulmuştur. bu medresede 50 kadar öğrenci eğitim görmekteydi.
İSHAK PAŞA MEDRESESİ Eski Diyarbakır valisi ve Madeni Hümayun Emini olan (1832-1833) Çötelizade İshak Paşa tarafından yaptırılmıştır. Bu medresede 30 kadar öğrenci öğrenim görmektedir.
HATUNİYE MEDRESESİ Çötelizade İsmail Bey ve Çötelizade Ömer Ağa tarafından yaptırılmıştır.

ÇÖTELİZADE KAMİL PAŞA Kütüphanesi ve Çötelizade İBRAHİM PAŞA kütüphanesi kitapları 1916 yılında.İstanbul Arkoloji müzesi ve Kütüphanesine teslim edilmiş müzenin kütüp hane bölümü araşrırmacılara kapatılmış bazı araştırmacılar ilgi göstermişlersede cevap alamamışlar. Medreselerin bir bölümünün vakfiyeleri bulunamadığı için kayıda geçilmemiştir…

HARPUT’UN yerli haklıda, Oğuz Türkleri Bozok kolu, Tokar / Töker / Döger, Soyundandır. Harput Hükümdarı Çubuk bey tarafından 1085 Anadolunun Türkleştirilmesi maksatıyla Türkmenistandan gertirilerek Harput’a ve bazı civar köylere yerleştirilmişlerdir….

ERZURUM’da kalan amcazadelerimiz, Erzuruma bağlı eski adıyla Çadeli Beldesi şimdiki adıyla Çat İlçesine bağlı Ağaköy’ü kurmuş.
Çadeli ve çevresinin Türkleşmesine büyük katkıda bulunmuşlardır... Çevrede ÇÖTELİ (ÇÖTOĞLU) Beyleri olarak nam salmışlar.Çötoğlu ailesi yapmış olduğu imar ve kültür hizmetleri ve misafirperverlikleri ile yöre halkının gönlüne taht kurmuşlardır.
Başta Erzurum olmak üzere ÇÖTELİ vb.adıyla birçok yerleşim yeri kurmuşlardır..Çötoğlu Mustafa Ağa Erzurum yolu üzerinde bulunan Ağaköy - Karaşeyh Köyleri arasındaki çay üzerine ve Ağaköy – Şeyhhasan Köyleri arasındaki Sarp Çayı üzerine köprü yaparak yörenin imarına katkıda bulunmuş.Bu köprüler Cumhuriyet Döneminde yol güzergahının değişmesiyle işlerliğini kaybederek yıkılmışlardır.Yine Ağaköy’de vakıf eliyle yaptırılan Karsu Çeşmesi mevcut olup halen kaynak suyu olarak faydalanılmaktadır.
Çötoğlu Ailesine mensup olanlar tarafından yaptırılan Konak Odalarında uzun kış gecelerinde her gün bir cüz Hatm-ı Şerif okunur geriye kalan sürede ise köyün sosyal sorunları ele alınarak çareler üretilirdi.Yine bahsedilen konaklarda her türlü sohbet yanında Türk Kültürünün bir parçası olan seyirlik oyunlar oynanır ve zorlu kış geceleri eğlenceli hale getirilirdi.
Bütün bunların yanında evlerden bağımsız olarak yapılan Konak Odaları yolcuların karşılıksız olarak yeme, içme ve barınma ihtiyacını karşılayarak bir nevi kervansaray vazifesi ifa etmişlerdir. Yine Çötoğlu Ailesi Ağaköy’de yapmış oldukları Camii ve Medresenin ihtiyaçları için çayırlar vakfetmişler.Ağaköy Medresesinde yetişen alimler Erzurum yöresinin ilim ve kültür hayatına büyük katkılarda bulunmuşlardır. Çötoğlu Ağagil tarafından Gürcoğlu ve Aralık Çayırları,Çötoğlu Kadirağagil tarafından Kaldırım Çayırı,Çötoğlu Süleymanağagil tarfından Kalecik Çayırı ve Çötoğlu İzzetgil tarafından Hünkar Çayırlarını vakfetmişlerdir.Bu vakıflardan elde edilen gelirler günümüzde de cami, ve imamların ihtiyacı için kullanılmaktadır.
Ağaköy’deki Çötoğulları:Çöteli,Çötoğlu,Çimen ve Kaya soy isimlerini kullanmaktadırlar.Bu soyadını taşıyanlar,Ağaköy,Çat Merkez,Erzurum Merkez, Tekman İlçesi,Erzurum Merkez köyleri ve İstanbul ve Bursa gibi illerde yaşamaktadırlar. Daha önceki tarihlerde aynı aileden olan Coduroğulları Erzurum İli Horasan İlçesi Harran Köyüne, Polat soy adıyla Erzurum İli Karayazı İlçesine yerleşmişlerdir.

ÇÖTELİLERİN diger bir kolu Cadoğolları 16. yüzyılda Erzurum İli Çadeli Beldesinden göç eden Mustafa Ağa ailesi önce SiVAS Gemerek Burhan Köyü civarlarına,daha sonraları ise Karaağıl(Beştepe) Çamurlu-Kasımbeyli yöresine yerleşmiştir.
Mustafa Ağa’nın oğullarından Hacı Osman Ağa’dan olan Cadoğlu’nun asıl adı Ahmat’tir.17 yüzyılda Sivas,Maraş,Kayseri hükmün sürmüş Beyliğini ilan ederek yöre halkına ve kalkınmasına sonsuz katkıda bulunmuştur. Hak yemedik, hak dağıttık; zulme karşı saç ağarttık diyen Cadoğlu yörenin kervanlarına ve İpek yoluna sahip çıkmış, koruması altına almıştır.
Osmanlı Ordusunun doğu seferlerinde kendi yurtlarını açarak konaklama ve dinlenme ihtiyaçlarını gidermiştir. Cadoğlundan önce gayrimüslim yerleşim yeri olan Gemerek, Cadoğlundan sonra Müslümanların yerleşimine açılmıştır.
Yaşadığı dönemde Bağdat taraflarına sık gitmiş, Padişah davetiyle bir kez de İstanbula at sürmüştür. Dönemin Maraş Valisi Cadoğlunu sık sık ziyaret edenler arasında olmuştur. Cadoğlunun bir sefere çıkmadan ya da çağrılmadan önce yöre bey ve ileri gelenlerle yaptığı toplantılara Köz başı toplantıları denmekteydi. Bu toplantılarda yörenin ve halkın sorunları tartışılır, ilgili kararlar alınırdı. Bunun içindir ki Cadoğlu közü sözü günümüze kadar söylenegelmiştir.
Devlete ve yöreye bir çok fayda sağlayan Cadoğlu Ahmet beğ Osmalı padişahı tarafından paşalığı tuğ genaral olarak taltif edilmlş.17. asır sonlarına doğru vefat etmiş, beş oğlu onun geleneklerini bir müddet daha sürdürmüştür. Bu aile halen Sivas gemerekte İkamet etmektedir…

Vanlı Kılıççöteler.
Kılıççöteler aslen Elazığlı olup Çöteli beylerinin soyundan gelmektedirler. Elaziğ’dan da önce Erzurum’un Çateli kazasından geldikleri Çatli unvanının Çöteliye çevrildiği söylenir. Şecereden bir neslin 25 yıl olduğu hesabıyla 1830 lu yıllarında büyük dedemiz (deli) Mustafa ailesine kızarak karısını alır Van’a gelir yerleşir. Oğlu Mahmut efendi askerlik hizmetini yaparken Istanbul’dan her yıl Mekke’ye giden Kabe’nin örtüsünü taşıyan sürre alayında (bir cesit kervan) vazife alır. Kervan yolda Haramiler (eskiyalar) tarafindan soyulmak istenir. Çöteli Mahmut efendi bu soygunda büyük yararlılık gösterir. Sonunda devrin padişahı tarafından mukafandırılarak kendisine kılıç taşıma beratı (müsaadesi) verilir ve Van’a böyle döner. Ünvanıi Kılıçlı Mahmut efendidir. Aile bundan sonra Kılıçlılar, zamanla Kılıççılar olarak anılır. Soyadı kanunu çıktığında da dedelerimiz her iki aile adını kapsayan KILIÇÇÖTE soyadını alırlar. Soyadı kanunu çıktığında Elaziğ’da İstiklal Mahkemeleri baskanı olan Kemal Kılıççöte’nin çok yakın arkadası Cavit Kılıççöte’ nin babası da aynıi soyadını alır. Yani Van’lı olmayan başka Kılıççöteler de vardır.

Çöteli köyü-sorgun- Yozgat: Köyünü kuranlar 1800 lü yilların başında Sivas- Yıldızeli Çöte köyünden giderek, Çöteli köyünü kurmuşlar. Soyları çötelilerdendir.
Çöteli Mezrası Afşin K. Maraş kuranlar, Erzurumun Horasan ilcesinden 1800 yıllarda gitmişler. Çöteli soyundan Geldiklerini belirtiler. (Hacı Başpınar)
Çöteli köyü Fatsa-Ordu köyünü kutanlar1800 yıllarına Elazığdan göç etmişlerdir. Çötelzade İbrahim Paşanın torunlarıdır.
Hatay- Erzin- Başlamış köyünden aktaran,Ayhan ÇOT
Sayın Çöteli köyümüzün çötelilerden oluştuğu nettir.sonradan değişik soy adlar ve aileler lakapları değişsede tamamı çötelidir.aynı soydandır.yalnız Elazığ’dan 400 yıl önce gelmişiz diyenlerde var ama nüfus kayıtlarımızda 250 yıl gerisine gidilmiş ve çöteliler 3 kola ayrılmışlar.bir kol antep nizip birecik bir kol kadirliye bir kolda başlamışı domates durağında kurmuşlardır. 09 Eylül 2009 Çarşamba Ω 17:29:22

Anadolu nun değişik yerlerini kendilerine yurt edinmiş aile fertleri: Elazığ Merkez de Çöteli’ler Erzurum, Horasan da Coduroğulları,Erzurum Karayazı da Çötoğlu Polat,Kayseride Yurmuşlar,Sivas Gemerekte Cadogulları, Ordu Fatsa Çöteli Köyünde Çöteli,İzmir de Çötoğlu,Bursada Çötoğlu...ve Çimen,İstanbul da Çöteli ve Çötoğlu ve Çimen Erzurum Merkezde Çöteli Çötoğlu Çimen Codur ve Coduroğlu Erzurum Hasankalede Çötoğlu,Erzurum Çat ta Çötoğlu ve Çimen Erzurum Çat Ağaköyünde Çimen,Çötoğlu ve Çöteli Soyadları ileAnkara İli Kalecik İlçesine bağlı Yeni Çöte Köyü ve Ankara İli Çubuk İlçesine bağlı Eski Çöte Köyünde Çöteli,Fırat Soyadları ile, Çöte Köyü Yıldızeli Sivas, Hatay başlamış köyü cot cötoğlu. Yozgat Çöteli köyü. Kahraman maraş Afşin Çöteli mezraı (semt) Manisa çöte Balıkesir ve Bartın bölgelerde yaşamlarını devam ediyorlar...

Soyadı kanunu 1934 yılında çıktığında Elazığ’da bazı Aileler Çöteli soyadını almışlar. Bu Aileler Çötelizadelerden değillerdir.

Çötelilerin Elazığ dışında kurdukları köyler.

1- Çöteli köyü Fatsa- Ordu
2- Eski çöte köyü-Kalecik- Ankara
3- Yeni çöte köyü-Çubuk- Ankara
4- Çöte köyü Yıldızeli- Sivas
5- Ağa Köy- Erzurum
6- Yukarıçat- Erzurum
7- Bardakçı- çat- Erzurum
8- Çöteli köyü- Sorgun- Yozgat
9- Başlamış köyü- Erzin- Hatay
10-Çöteli mezrası(semt) Afşin-K.Maraş
11-Budaklar köyü- Çat-Erzurum
12-Pakkaya Köyü- Çermik ilçesi-Diyar bakır

Kaynak:Oktay Çöteli
02. 03. 2009