Onur BİLGE
Hak hukuk konusu açılınca, aklıma küçükken ailecek oynadığımız eşek tokmak gelir. Özellikle uzun kış gecelerinde, soba başında oynanan eğlenceli bir oyundu. Bazen halka şeklinde yere bazen masanın etrafındaki sandalyelere otururduk. Kişi sayısına göre kıvrılarak aynı büyüklükte kesilen kâğıtların üzerlerine; hâkim, davacı, hırsız ve tokmak yazılır, katlanarak karıştırılıp ortaya atılırdı. Herkes bir tane alır, gizlice içinde ne yazılı olduğuna bakardı. Kimse seslenmez, sadece davacı, eşeğinin çalındığını beyan ederken endişe ve heyecan içinde herkesi şüpheyle süzmeye başlardı. Oradakiler ona:
“Et davanı, kimden edeceksen! Eşeğini kim çaldı? ” diye sorarlar, zanlıyı tespit ve ifşa etmesini beklerlerdi. O, herkese dikkatle bakar, yüz ifadelerini iyice inceleyip, birinde karar kılar ve şüphelendiği kişiyi işaret ederek:
“İşte bu! Eşeğimi bu çaldı! ..” derdi.
Karaçalılar gibi yardan bitme bir çocuk
Çarpık bacaklarıyla -ha düştü, ha düşecek-
Nasıl koşarsa ardından bir devin
O çapkın babamı ben öyle sevdim
